أ. رواياتى كه فقط راجع به «ارض» و «عقار» سخن به ميان آورده‌اند، امّا راجع به «آلات» و «ابنيه» سكوت كرده‌اند.

ب. رواياتى كه راجع به «ارض» و «عقار» قائل به ارث نبردن زوجه‌اند، امّا راجع به «آلات» و «ابنيه» قائل به ارث بردن زوجه از عين آن هستند.

ج. رواياتى كه راجع به «ارض» و «عقار» قائل به ارث نبردن زوجه از عين و قيمت هستند، امّا راجع به «آلات» و «ابنيه» قائل به ارث بردن زوجه فقط از قيمت آن هستند. (قول مشهور).

بررسى روايات در نزاع اول‌

هفده روايت باب ششم كتاب «وسائل الشيعة» [1] عنوانى كه توسط صاحب وسائل (رحمه الله) براى باب ششم كتاب‌ «وسائل الشيعة، ابواب ميراث الازواج» انتخاب شده چنين است‌: «بَابُ أَنَّ الزَّوْجَةَ إِذَا لَمْ يَكُنْ لَهَا مِنْهُ وَلَدٌ لَا تَرِثُ مِنَ الْعَقَارِ وَ الدُّورِ وَ السِّلَاحِ وَ الدَّوَابِّ شَيْئاً وَ لَهَا مِنْ قِيمَةِ مَا عَدَا الْأَرْضَ مِنَ الْجُذُوعِ وَ الْأَبْوَابِ وَ النِّقْضِ وَ الْقَصَبِ وَ الْخَشَبِ وَ الطُّوبِ وَ الْبِنَاءِ وَ الشَّجَرِ وَ النَّخْلِ وَ أَنَّ الْبَنَاتِ يَرِثْنَ مِنْ كُلِّ شَىْ‌ءٍ» [2]

باب اينكه زوجه اگر از شوهرش فرزندى نداشته باشد از زمين‌ها، خانه‌ها، سلاح وحيوانات چيزى ارث نمى‌برد و براى او غير از زمين از قيمت تنه‌ى درختان [تيرها] و درهاو ساختمان خراب شده و نى‌ها و چوب‌ها و آجر و بنا و درخت و نخل است و اينكه دختران از همه چيز ارث مى‌برند.

نكته‌اى كه پژوهشگران و مطالعه كنندگان لازم است پيرامون كتاب «وسائل الشيعة» بدانند، اين است كه عناوين انتخابى در هر باب، همان فتواى مرحوم شيخ حُرِّ عاملى (رحمه الله) است كه ايشان مطابق با آن‌ها، روايات را دسته‌بندى نموده است.

بنابراين، فتواى آن جناب، در ما نحن فيه، چنين است:

[1]. ر. ك. به: وسائل‌الشيعة، شيخ حر عاملى (رحمه الله)، ج 26، ص 206 الى 212

[2]. ر. ك. به: همان، ج 26، ص 206.