خود را در خصوص اصل اولى در اين مباحث روشن سازيم و آن را مدخل براى مباحث بعدى، بلكه كليد حلّ بسيارى از معماهاى علمى آينده قرار دهيم.

به طور كلى در اينكه اصل عملىِ مربوط به مسائل فروج و توالد نسل چيست، دو ديدگاه عمده مطرح مى‌باشد.

ديدگاه نخست: اصل عملى در اين مسائل، اصالة الاحتياط است.

اين ديدگاه معتقد است شارع مقدّس براى باب نكاح و فروج و همچنين انساب اهميت شايانى قائل است و براى آن كه تداخل نسب صورت نگيرد و به تزلزل بنيان خانواده و جوامع منجر نشود، دستور به احتياط داده است. از اين روى، بر اساس اين ديدگاه، در موارد شك در حكمِ مسائل مربوط به باب فروج و نكاح- و از آن جمله مسائل تلقيح مصنوعى- اصل اوّلى اصالة الاحتياط است، كه بر اساس آن بايد در موارد شك در حكم شرعى احتياط كرده و در حكم به جواز توقّف نماييم.

ديدگاه دوم: اصل عملى در اين مسائل، اصالة البرائه است.

بر اساس اين ديدگاه، در تمام شبهات حكميّه تحريميّه، چه در باب نكاح و چه ساير ابواب فقهى، اصل اولى برائت است، هم برائت عقلى و هم برائت شرعى. بر اساس اين ديدگاه، لازم است در موارد شك در حكم برخى از شكل‌هاى تلقيح مصنوعى، حكم به جواز صادر كنيم. به عنوان نمونه، اگر قرار دادن نطفه را در رحم زن اجنبيه مصداق زناى محرّم ندانستيم و در حرمت آن شك كرديم و دليلى بر حرام بودن آن نيافتيم، بايد به اصالة البرائه شرعى و عقلى تمسّك كرده و به جواز آن‌