ديروزى جهان است، جز اين كه در حكومت هاى غير دينى موضوع دين و مذهب مطرح نيست، ولى در حاكم اسلامى، دين و مذهب جوهره حكومت را تشكيل مى دهد.

بنابراين اگر فردى بتواند قوانين را اجرا كند، و امنيت را تأمين نمايد، و نيازمندى ها را برآورد، و جهاد در راه اسلام را رهبرى كند، همين قدر كافى است كه او جانشين پيامبر بشود. و مسئوليت او در همين امور خلاصه مى شود.

اگر واقعاً طبيعت حكومت اسلامى پس از پيامبر(صلى الله عليه وآله) در
لياقت در اداره كشور خلاصه شود، مسلّماً گزينش چنين
فردى آن هم در شرايط خاصى ( نه جايى كه امام منصوص در ميان باشد ) ، كفايت مى كند، هر چند فاقد بسيارى از ملكات و
آگاهى ها باشد.

باقلانى ( متوفاى 403هـ .ق ) بزرگترين دانشمند اشاعره مى نويسد:

در خليفه شرايط زير، معتبر است:

1. قرشى باشد.

2. به اندازه يك قاضى آگاهى داشته باشد.

3. نسبت به رموز جنگ و اداره سپاه و حفظ مرزهاى شايستگى كامل داشته باشد.