شاگردى زهرى در محضر امام سجاد(عليه السلام)

مرام و مذهب زهرى در ميان دانشمندان ما به شدت مورد اختلاف است. برخى، او را شيعه و دوست دار و پيرو امام سجاد(عليه السلام) معرفى نموده قرائنى بر اين معنا بيان كرده اند، اما برخى ديگر، او را از دشمنان خاندان امامت و از طرفداران بنى اميه شمرده مورد انتقاد قرار داده اند.

مـؤلف «روضـات الجـنات» بين دو نظريه بدين گونه جمع كرده است كه، «او ابتداءاً از طرفداران و مزدوران بنى اميه بوده است، ولى در پرتو علم و آگاهى خويش، در اواخر عمر، راه حق را تشخيص داده با بنى اميه قطع رابطه كرده به جرگه پيروان و شاگردان مكتب امام سجاد(عليه السلام) پيوسته است» .[1]

ولى، برعكس نظر او، اسناد و شواهد تاريخى فراوانى وجود دارد كه گواهى مى دهد او در آغاز كار و دوران جوانى، كه در مدينه بوده، با حضرت سجاد(عليه السلام)ارتباط داشته و از مكتب آن حضرت بهره مى برده است، ولى بعدها به دربار بنى اميه جذب شده درخدمت آنان قرار گرفته است و اين كه گاهى امويان به طعنه به او مى گفتند: «پيامبر تو (على بن الحسين) چه مى كند»؟![2] گويا مربوط به همين دوران بوده است. ذيلاً زندگى او را مورد بررسى قرار داده شواهد پيوند او با دربار بنى اميه را از نظر خوانندگان مى گذرانيم:

زهرى در دربار بنى اميه

«ابن ابى الحـديـد» او را يكى از مخالفان علـى(عليه السلام) مى شـمارد و مى نويسد: روزى على بن الحسين شنيد كه «زهرى» و «عُروة بن زبير» در مسجد پيامبر نشسته نسبت به على(عليه السلام) بدگويى مى كنند. على بن الحسين به مسجد رفت و بالاى سر