مانند: زيادبن ابيه، عمروبن عاص، سَمُرَة بن جُنْدُب و... حكومت سلطنتى استبدادى تشكيل داده، چهره اسلام را وارونه ساخته بود.

معاويه از يك سو، سياست فشار سياسى و اقتصادى را در مورد مسلمانان آزاده و راستين اعمال مى كرد و با كشتار و قتل و شكنجه و آزار، و تحميل فقر و گرسنگى بر آنان، از هرگونـه اعتراض و جنبش و مخالفت جلوگيرى مى كرد، و از سوى ديگر، با احيـاى تبعيض هاى نژادى و رقابت هاى قبيله اى در ميان قبائل، آنان را به جان هم مى انداخت و از اين رهگذر نيروهاى آنان را تضعيف مى كرد تا خطرى از ناحيه آنان متوجه حكومت وى نگردد، و از سوى سوم، به كمك عوامل مزدور خود با جعل حديث و تفسير و تأويل آيات قرآن به نفع خود، افكار عمومى را تخدير كرده، و به حكومت خودش وجهه مشروع و مقبول مى بخشيد.

اين سياست ضد اسلامى، بـه اضافـه عوامـل ديگرى همچون ترويج فرقـه هاى باطل نظير: جَبْريّه و مُرْجِئَه كه از نظر عقيدتـى با سياست معاويه همسو بودند، آثار شوم و مرگ بارى در جامعه به وجود آورده و سكوت تلخ و ذلّت بارى را بر جامعه حكم فرما ساخته بود.

در اثر اين سياست شوم، شخصيت جامعه اسلامى مسخ و ارزش ها دگرگون شده بود، به طورى كه مسلمانان، با آن كه مى دانستند اسلام هيچوقت اجازه نمى دهـد آنان مطيع زمام داران بيـدادگرى باشـند كه به نام دين بر آن ها حكومت مى كنند، با اين حال بر اثر ضعف و ترس و ناآگاهى، از زمام داران ستمگر پشتيبانى مى كردند. در اثر اين سياست، مسلمانان، بر خلاف منطق قرآن و تعاليم پيامبر(صلى الله عليه وآله)، تبديل به افرادى ترسو، سازشكار، و ظاهرساز گشته بودند.

موانع قيام در عصر معاويه …

تاريخ اين دوره از زندگى مسلمانان، پر از شواهدى است كه نشان مى دهد اين دگرگونى و انحراف فراگير شده، جامعه اسلامى را با خود همرنگ ساخته بود.