در سـراسـر دوران حكومت معاويه موج مى زد، روح قيام را در دل هاى مردم برانگيزند تا روز موعود فرا رسد![1]

امّا

امام حسين(عليه السلام) قيام كرد؟

پيش از پاسخ به اين سؤال بايد توجه داشت كه دو امام، هم صلح داشتند، و هم قيام. چنان كه گذشت، امام مجتبى(عليه السلام) ابتدا در برابر لشگركشى معاويه، بسيج نيرو كرد و تا مدائن و ساباط به سمت شام پيشروى كرد، اما اوضاع و شرايط نامساعد، او را به پذيرش صلح ناگزير كرد.

امام حسين(عليه السلام) نيز كه صلح برادرش امام حسن(عليه السلام) را پذيرفته بود، پس از شهادت برادر در مدت حكومت معاويه، از قيام خوددارى كرد، و پس از مرگ معاويه، و سپرى شدن مدت صلح، در برابر حكومت يزيد، قيام كرد. بنابراين هر دو، به تناوب، هم صلح داشتند و هم قيام.

پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله) با پيش بينى اين حوادث، سال ها پيش درباره اين دو فرزند عالى قدر خود فرموده بود: حسن و حسين دو پيشواى مسلمانان هستند خواه صلح كنند و خواه نبرد و جهاد.[2]

در بدو نظر ممكن است تصور شود كه در اين بيان پيامبر، صلح; مربوط به يكى از دو امام و جنگ مربوط ديگرى است، اما با توجه به آن چه گفته شد، شايد تفسير صحيح حديث، همان باشد كه در بالا گفته شد.