«اهل بصره از دادن خراج دارابگرد امتناع ورزيدند و اين كار را به دستور معاويه انجام دادند».[1]

بيـدارى وآگاهى مردم

مردمى كه به سبب تحمل جنگ هاى متعدد، از جنگ خسته و بيزار بودند و به پيروى از رؤساى خود و تحت تأثير تبليغات و وعده هاى فريبنده عمّال معاويه، دل به صلح و سازش بسته بودند، لازم بود بيدار شوند و متوجه گردند كه به خاطر اظهار ضعف از تحمل عواقب جنگ و فريفتگى به وعده هاى معاويه و پيروى كـوركـورانـه از رؤساى خود، چه اشتباه بزرگى مرتكب شده اند؟! و اين ممكن نبود مگر آن كه به چشم خود آثار و عواقب شوم و خطرناك عمل خود را مى ديدند.

به علاوه لازم بود مسلمانان عملاً با چهره اصلى حكومت اموى آشنا شده و به فشارها، محروميت ها، تعقيب هاى مداوم، و خفقان هايى كه حكومت اموى به عمل مى آورد، پى ببرند.

در حقيقت، آن چه لازم بود امام حسن(عليه السلام) و ياران صميمى او در آن برهه حساس از تاريخ انجام دهند، اين بود كه اين واقعيت ها را شفاف و بى پرده بر همگان مكشوف سازند و در نتيجه عقول و افكار آن ها را براى درك و فهم اين حقايق تلخ، و قيام و مبارزه برضد آن، آماده سازند.

بنابراين اگر امام مجتبى(عليه السلام) صلح كرد، نه براى اين بود كه شانه از زير بار مسئوليت خالى كند، بلكه براى اين بود كه مبارزه را درسطح ديگرى شروع كند.