2 ـ اگر قرآن را با خبرى كه متواتر نيست معنى كنيم، در واقع به مثابه اين است كه قرآن متواتر را غير متواتر نشان دهيم.

پاسخ :

اين سخن بى اندازه مايه تأسف است زيرا نويسنده اساساً بين صدور آيه از ناحيه الهى، و ظهور و دلالت آن، فرق قائل نشده است، در صورتى كه تمام آيات از نظر صدور وانتساب به خدا، فوق حد تواتر است، واما از نظر دلالت بر مقصود، مختلفند، برخى قطعى الدلالة وبرخى ديگر مظنون الدلالة هستند، وماخواه آيه را با خبر غير متواتر تفسير بكنيم يا نكنيم، بالاخره نمى توانيم بگوئيم كه تمام آيات از نظر دلالت مانند صدور آن، قطعى هستند واگر تمام آيات از نظر دلالت قطعى باشند ديگر نوشتن صدها تفسير، و يا نوشتن « تفسير آيات مشكله» چه معنى مى تواند داشته باشد.

بنابراين، اينكه نويسنده مى گويد: هرگاه ما قرآن را با خبر غير متواتر معنى كنيم نتيجتاً متواتر را غير متواتر نشان داده ايم، كاملاً مردود است، زيرا اگر منظور سند قرآن است ، كسى در آن شك ندارد كه مطلقا قطعى است، وهرگاه مقصود دلالت آن است، به طور مسلم نمى توان ادعا كرد كه تمام آيات از نظر دلالت يك نواخت بوده و مفاد تمام آيات بدون استثناء قطعى است.

ودر هر صورت، خواه ما قرآن را با خبر غير متواتر تفسير بكنيم يا نكنيم، بايد اعتراف كرد كه تمام آيات از نظر دلالت يك نواخت نيست.

3 ـ نويسنده براى اثبات بى نيازى از اخبار و روايات و تاريخ صحيح در تفسير قرآن، به آيه شريفه: « بِلِسان عَرَبِيّ مُبِين» استناد مى نمايد، ولى ما در بخش «روش صحيح تفسير قرآن» راجع به اين آيه توضيحاتى داده ايم و مقصود آيه را روشن ساخته ايم .