در آنها بوجود مى‌آورد- همان ماده خارجى متحول و متكامل كه همه اجزائش- در همه اجزائش مؤثر و فاعل مى‌باشد- و اثرى كه مى‌كند سنتز- و مولود دو طرف متقابل فاعل و منفعل است- پس هيچگاه 3-آيا بين نظريه كانت - و نظريه ماترياليسم ديالكتيك - از لحاظ ارزش معلومات فرق است يا نه- 4-آيا بين رولاتيويسم - و ماترياليسم ديالكتيك - از لحاظ ارزش معلومات فرق است يا نه- 5-طرق اثبات تكامل حقيقت در نظر- طرفداران ماترياليسم ديالكتيك و پاسخ آنها- .

6-اجتماع صحيح و غلط و حقيقت و خطا- .

7-بن‌بست عجيب يا يك نكته مفيد و مهم- .

8-فلاكت ماترياليسم بدست ديالكتيك .

حقيقت نسبى بتقرير طرفداران ماترياليسم ديالكتيك

احساس اثرى است كه بدنبال تاثيرى كه- از شىء خارجى بر سلسله عصبى وارد مى‌شود- توليد مى‌گردد يعنى سلسله عصبى انسان- و حيوان در اثر يك سلسله تكامل تدريجى- داراى اين خاصيت شده است- كه بدنبال تاثيرى كه از خارج بر آن وارد مى‌شود- عكس العمل مادى خاصى ايجاد كند- اين توليد عكس العمل همان احساس است- .

طبق اصول ديالكتيك - هيچ چيز در طبيعت داراى تاثير جامد يك نواخت نيست- هر چيزى بنا بوضعيت و موقعيت خاص- تاثير مخصوص دارد- و چون اشياء دائما تغيير وضع و موقعيت ميدهند- قهرا داراى تاثيرات مختلف خواهند بود- .

اين تغيير وضع و موقعيت هم در اشياء خارجى- و هم در سلسله عصبى و مغز حكمفرما است- يعنى هم شىء خارجى محسوس- كه تاثير اولى را بر اعصاب وارد مى‌كند- و هم سلسله عصبى و مغز حاسه- كه بر روى تاثير اولى تاثير ديگرى وارد كرده- احساس توليد مى‌كند وضع و موقعيتشان تغيير مى‌كند- و در نتيجه تاثيرشان نيز تغيير خواهد كرد- پس هم حس كننده و هم محسوس- همواره بنا باختلاف وضع و موقعيت- داراى تاثير مختلف خواهند بود- .