اسم الکتاب : فرهنگ قرآن المؤلف : امامی، عبدالنبی الجزء : 1 صفحة : 517
عامل بازدارنده است و احسان یک عامل حرکت آفرین، که مجموعا ترک گناه و انجام فرایض و مستحبات را شامل میشود. [1] همینطور
فی قوله تعالی: «وَ لا تَسْتَوِی الْحَسَنَةُ وَ لَا السَّیِّئَةُ ...»،
[2] فرموده: نیکی و بدی یکسان نیست، و در توضیح آن میفرماید: درحالیکه
مخالفان حق، سلاحی جز بدگویی، افترا، سخریه، استهزا و انواع فشارها و
ستمها ندارند، باید سلاح شما، پاکی، تقوا، سخن حق، نرمش و محبّت باشد.
آری، مکتب ضلالت جز چنان ابزاری را نمیپسندد. مکتب حق تنها از چنین وسایلی
بهرهگیری میکند، گرچه حسنه و سیئه مفهوم وسیعی دارد. تمام نیکیها،
خوبیها، خیرات و برکات، در مفهوم حسنه جمع است؛ همان گونه که هرگونه
انحراف و زشتی و عذاب، در مفهوم سیئه خلاصه شده است، ولی در آیه مورد بحث،
آن شاخهای از حسنه و سیئه که مربوط به روشهای تبلیغی است، منظور میباشد.
[3] فی قوله تعالی: «وَ مَنْ یَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِیها
حُسْناً ...» [4] هم تفسیر فرموده: آن کسی که عمل نیکی انجام دهد، بر نیکی
عملش میافزاییم؛ چرا که خداوند آمرزنده و شکرگزار است و به اعمال بندگان
جزای مناسب میدهد. چه حسنهای از این برتر که انسان خود را همیشه در زیر
پرچم رهبران الهی قرار دهد؛ حبّ آنها را در دل گیرد و خطّ آنها را ادامه
دهد؛ در فهم کلام الهی آنجا که مسایل برای او ابهام پیدا کند، از آنها
توضیح بخواهد؛ عمل آنها را معیار قرار دهد و آنها را الگو و اسوه خود سازد.
[5] نیز فی قوله تعالی: «قَدْ کانَتْ لَکُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِی
إِبْراهِیمَ وَ الَّذِینَ مَعَهُ»، [6] فرموده: برای شما در زندگی ابراهیم و
کسانی که با او بودند، اسوه خوبی وجود داشت؛ ابراهیم علیه السّلام، بزرگ
پیامبران، که زندگیاش سرتاسر درس بندگی خدا، جهاد فی سبیل اللّه و عشق به
ذات پاک او بود؛ ابراهیم که امّت اسلامی از برکات دعای او، و مفتخر به
نامگذاری او [1]. تفسیر نمونه، ج 19، ص 401. [2]. فصّلت/ 34. [3]. تفسیر نمونه، ج 20، ص 279. [4]. شوری/ 23. [5]. تفسیر نمونه، ج 20، ص 410. [6]. ممتحنه/ 4.
اسم الکتاب : فرهنگ قرآن المؤلف : امامی، عبدالنبی الجزء : 1 صفحة : 517