اسم الکتاب : فرهنگ قرآن المؤلف : امامی، عبدالنبی الجزء : 1 صفحة : 425
1.
فی قوله تعالی: «وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَیْرَ الزَّادِ التَّقْوی ، [1]
از جانب خداوند سبحان یک امر و توصیه مهم به بندگان شده است: اوّل، امر به
برگرفتن زاد و توشه است که میفرماید: «وَ تَزَوَّدُوا»: و توشه برگیرید.
دوّم، توصیه به انتخاب زاد و توشه است. از آنجا که در فراهم کردن توشه، به
تعداد موجودات عالم میتوان اشیایی را در نظر گرفت و از آن ذخیره نمود،
خدای سبحان، در سنجش بین همه موجودات عالم برای ذخیره کردن، بهترین آن را
که همان تقواست، معرفی مینماید، و پس از امر به برگرفتن زاد و توشه
میفرماید: «فَإِنَّ خَیْرَ الزَّادِ التَّقْوی »؛ یعنی البتّه، که بهترین
زاد و توشهها تقواست. 2. «وَ أَنْ تَعْفُوا أَقْرَبُ لِلتَّقْوی ، [2]
در این قسمت آیه، خدای سبحان یک قاعده کلی را در جهت سیر بهسوی تقوا بیان
نموده و میفرماید: «و عفو و گذشت کردن، به تقوا نزدیکتر است.» اگرچه در
صدر آیه، موضوع سخن، درباره واجب شدن پرداخت نصف مهریه نسبت به عهده زوجی
است که زوجه خود را بعد از اجرای عقد نکاح و قبل از همبستر شدن با او طلاق
میدهد: «وَ إِنْ طَلَّقْتُمُوهُنَّ مِنْ قَبْلِ أَنْ تَمَسُّوهُنَّ وَ
قَدْ فَرَضْتُمْ لَهُنَّ فَرِیضَةً فَنِصْفُ ما فَرَضْتُمْ»، اما از این
وجوب، صورت عفو و گذشت از جانب زوجه و یا کسی که از جانب زوجه، ولایت بر
عقد نکاح دارد، را استثنا نموده و میفرماید: «إِلَّا أَنْ یَعْفُونَ أَوْ
یَعْفُوَا الَّذِی بِیَدِهِ عُقْدَةُ النِّکاحِ»، و بعد از آن، یک قاعده
کلی را که در آن، ظرایف اخلاقی، عاطفی و اجتماعیای که در جهات مختلف روابط
بین انسانها، بهخصوص بعد از طلاق و جدایی، وجود دارد، نهفته است، بیان
داشته و میفرماید: و عفو و گذشت کردن، به تقوا نزدیکتر است: «وَ أَنْ
تَعْفُوا أَقْرَبُ لِلتَّقْوی » 3. «وَ تَعاوَنُوا عَلَی الْبِرِّ وَ
التَّقْوی وَ لا تَعاوَنُوا عَلَی الْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ»، [3] برّ و
تقوا مرادف هستند؛ چنانکه در فصل «برّ» بیان کردیم. لفظهای: «تَعاوَنُوا» و
«لا تَعاوَنُوا»، در قرآن [1]. بقره/ 197. [2]. بقره/ 237. [3]. مائده/ 2.
اسم الکتاب : فرهنگ قرآن المؤلف : امامی، عبدالنبی الجزء : 1 صفحة : 425