اسم الکتاب : فرهنگ قرآن المؤلف : امامی، عبدالنبی الجزء : 1 صفحة : 254
2. الف- معنا و مفهوم دوّم ایثار
یکی از معانی و مفاهیم ایثار، ایثار اعتقاد به توحید و نشانههای خدای متعال است: «قالُوا
لَنْ نُؤْثِرَکَ عَلی ما جاءَنا مِنَ الْبَیِّناتِ وَ الَّذِی فَطَرَنا
فَاقْضِ ما أَنْتَ قاضٍ إِنَّما تَقْضِی هذِهِ الْحَیاةَ الدُّنْیا.» [1]
آنجا که معیار حقیقی فضیلت به دست میآید، دنیا و ما فیها در برابر آن،
ارزش و معنایی ندارد و همه چیز حتی حیات انسان تحت الشعاع آن قرار میگیرد. لذا
وقتی ساحران در مبارزه با موسی علیه السّلام در آن روز موعود، سحر خود را
عرضه کردند و سپس بیّنات که معجزه موسی علیه السّلام بود، همه مصنوعات و
نتیجه کار همه آنان را بلعید و بعد به شکل اوّلیه خود؛ یعنی عصا، در دست
موسی علیه السّلام قرار گرفت، ساحران که در تشخیص سحر و معجزه و تفاوت آن
دو صداقت نشان دادند، حقیقت فضیلت بر ایشان معلوم گردید و فرعون را با همه
جاه و جلالش و با همه وعدهها و نویدهایش رها کردند؛ آنچنان رها کردنی که
در مقابل او قرار گرفتند و به مخالفت با او برخاستند: «قالُوا لَنْ
نُؤْثِرَکَ عَلی ما جاءَنا مِنَ الْبَیِّناتِ وَ الَّذِی فَطَرَنا»، همه
چیز فرعون را به هیچ گرفتند. بعد قدم فراتر گذاشته، و سخنی گفتند که همه
ادعای فرعون را زیر سؤال برد، و درعینحال، پوچی ادعای او را به ثبوت
رسانیدند: «فَاقْضِ ما أَنْتَ قاضٍ»: هر کاری از دستت برمیآید، انجام بده!
یعنی ای فرعون! کاری که تو میتوانی بکنی، بسیار محدود و ناچیز و در حدّ
یک بنده ظالم و ستمگر است؛ زیرا ستمگران در این دنیا دست خود را به ظلم و
ستم آلوده میکنند و تو هم ای فرعون! فقط در این دنیاست که میتوانی از بغض
و کینهای که داری، ظلمی بکنی: «إِنَّما تَقْضِی هذِهِ الْحَیاةَ
الدُّنْیا»، امّا در سرای آخرت، نتیجه اعمال زشت خود را خواهی دید. این همه
قدرت، جرأت و شجاعت که در ساحران فعلیت پیدا کرد، نتیجه شناخت حقیقت
فضیلتی بود که با چشم خود آن را در معجزه موسی علیه السّلام دیدند و با عقل
خود خویش را در مسیر آن به تفکّر و اندیشه واداشتند و در پی آن، جهت راه
خود را آنچنان اصلاح کردند که سالکان راه حق بدان