اسم الکتاب : فرهنگ قرآن المؤلف : امامی، عبدالنبی الجزء : 1 صفحة : 165
به دست میآید که: اوّلا:
مادامی که مشرکان بر عقیده شرک خود باقیاند، نمیتوانند بر عهد خویش
پایبند باشند و به عبارتی استقامت ورزند: «کَیْفَ یَکُونُ لِلْمُشْرِکِینَ
عَهْدٌ عِنْدَ اللَّهِ وَ عِنْدَ رَسُولِهِ.» [1] و ثانیا: عهد مشرکان
وقتی معتبر است که آنان بتوانند به عهدشان پایبند بوده و در آن استقامت
ورزند و در این صورت است که میتوان به آن اطمینان داشت؛ مثل اینکه عقد بر
آن عهد در جایی باشد که دلالت و نشانهای بر توحید اللّه وجود دارد:
«إِلَّا الَّذِینَ عاهَدْتُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ فَمَا
اسْتَقامُوا لَکُمْ فَاسْتَقِیمُوا لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ
الْمُتَّقِینَ.» [2]2. استقامت، در طاعت خدای متعال بوده و در فعلیت آن باید از پیروی راه ناآگاهان، سرکشی از طاعت الهی و پیروی از امیال بر حذر بود.
در آیه 89 سوره یونس، بعد از امر به استقامت، خطاب به موسی و هارون
علیهما السّلام، آنان را در برابر استعلا و استکبار فرعون و فرعونیان، از
متابعت راه ناآگاهان و نادانان نهی مینماید: «قالَ قَدْ أُجِیبَتْ
دَعْوَتُکُما فَاسْتَقِیما وَ لا تَتَّبِعانِّ سَبِیلَ الَّذِینَ لا
یَعْلَمُونَ.» [3] در آیه 112 سوره هود، بعد از امر به استقامت مطابق با
مأمور به، خطاب به پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و یاران او با لفظ «لا
تطغوا» که خطاب عامی است، نهی از سرکشی در مأمور به، طاعت الهی، مینماید:
«فَاسْتَقِمْ کَما أُمِرْتَ وَ مَنْ تابَ مَعَکَ وَ لا تَطْغَوْا إِنَّهُ
بِما تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ.» [4] در آیه 15 سوره شوری هم بعد از امر به
دعوت و استقامت بر طبق مأمور به، خطاب به پیامبر صلّی اللّه علیه و آله، آن
حضرت را از پیروی امیال آنان بر حذر میدارد: «فَلِذلِکَ فَادْعُ وَ
اسْتَقِمْ کَما أُمِرْتَ وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَهُمْ.» [5]
3. استقامت در اعتقاد به ربوبیت اللّه، سلامت از خوف، رهایی از حزن و مژده بهشت موعود را در بر خواهد داشت. [1]. توبه/ 7: مکّی. [2]. توبه/ 7: مدنی. [3]. یونس/ 89: مکّی. [4]. هود/ 112: مکّی. [5]. شوری/ 15: مکّی.
اسم الکتاب : فرهنگ قرآن المؤلف : امامی، عبدالنبی الجزء : 1 صفحة : 165