آگاهى بندگان‌

بندگانى كه با دست تواناى او آفريده شده‌اند و بى اراده خويش به وجود آمده و پرورش يافته‌اند، (و مالك خود نيستند) در چنگال مرگ فرا گرفته و در گهواره گور آرميده از هم متلاشى مى‌شوند و به تنهايى سر از لحد بر مى‌آورند، و براى درك پاداش قدم به صحنه قيامت مى‌گذارند، به دقّت سرشمارى شده و به حسابشان رسيدگى مى‌گردد، اين چندروزه به خاطر اين مهلت يافته‌اند كه در جستجوى راه صحيح برآيند، راه نجات به آنها ارائه شده، اين چند روز عمر (نه به خاطر اين است كه سركشى كنند بلكه) براى آن است كه رضايت خدا را جلب نمايند، ظلمت و تاريكيهاى شك و ترديد از آنها كنار زده شده، آنها را آزاد گذارده‌اند تا براى مسابقه (در قيامت) خود را آماده سازند؛ آنها را آزاد گذارده‌اند تا فكر و انديشه خود را براى يافتن حق به كار برند، و در كسب نور الهى در مدّت زندگى تلاش و كوشش كنند.

چه مثلهاى رسايى‌

اوه! چه مثلهاى صائب و رسايى! و چه اندرزهايى دلنشين! ولى به شرط آن‌كه با قلبهاى پاك مواجه گردد و در گوشهاى شنوايى فرو رود، و به رأيهايى جازم و عقلهاى كاملى دست يابد.

تقوا پيشه كنيد، تقواى كسى كه چون بشنود احساس مسئوليّت كند، و چون گناه كند اعتراف نمايد، و چون احساس مسئوليّت نمايد قيام به عمل كند، و چون بيمناك گردد به طاعت حق مبادرت ورزد، و (چون به مرگ و لقاى پروردگار) يقين كند نيكى نمايد، و هرگاه درس عبرت به او دهند عبرت پذيرد، و هرگاه او را بر حذر دارند قبول كند، و اگر منعش كردند از نافرمانى باز ايستد (دعوت خدا) را پاسخ گويد، و به سوى او باز گردد، و چون باز گردد توبه كند ... و چون تصميم به پيروى از پيامبران گيرد دنبال آنان گام بردارد، چون نشانش دهند ببيند و به سرعت به سوى حق حركت كند، و از نافرمانيها فرار نمايد، ذخيره‌اى بدست آورد و باطن خويش را پاكيزه و آخرت خود را آباد سازد، زاد و توشه‌اى براى روز حركت و مقصد خويش و هنگام حاجت، و سر منزل نياز تهيّه كند، همه اينها را پيش از خود به منزلگاه جاويدانى بفرستد.

اى بندگان خدا از نافرمانى او بپرهيزيد، به خاطر هدفى كه شما را براى آن آفريده، و آنچنان كه به شما هشدار داده، از مخالفتش برحذر باشيد تا استحقاق آنچه را به شما وعده داده پيدا كنيد كه وعده او مسلّم، و تهديد او وحشتناك است.

يادآورى نعمتهاى گوناگون‌

خداوند براى شما گوشهايى آفريده كه آنچه را اهميّت دارد بشنوند و حفظ كنند، و چشمهايى كه در تاريكى حقايق را ببينند،