استقلال روح‌

در اينكه انسان با سنگ و چوب بى روح فرق دارد شكى نيست، زيرا ما به خوبى احساس مى‌كنيم كه با موجودات بى جان و حتى با گياهان تفاوت‌داريم، ما مى‌فهميم، تصور مى‌كنيم، تصميم مى‌گيريم، اراده داريم، عشق مى‌ورزيم، متنفر مى‌شويم و ... ولى گياهان و سنگها هيچ يك از اين احساسات را ندارند، بنابراين ميان ما و آنها يك تفاوت اصولى وجود دارد، و آن داشتن‌ روح انسانى‌ است.

نه ماديها و نه هيچ دسته‌اى ديگر هرگز منكر اصل وجود «روح» يا «روان» نيستند و به همين دليل همه آنها روانشناسى‌ «پيسيكولوژى» و روانكاوى‌ «پسيكاناليزم» را به عنوان يك علم مثبت مى‌شناسند. اين دو علم گرچه تقريباً از جهاتى مراحل طفوليت خود را طى مى‌كنند ولى به هر حال از علومى هستند كه در دانشگاه‌هاى بزرگ دنيا به وسيله استادان و دانش پژوهان تعقيب مى‌شوند، و همان طور كه خواهيم ديد، «روان» و «روح» دو حقيقت جدا از هم نيستند بلكه مراحل مختلف يك واقعيتند.

آنجا كه سخن از ارتباط روح با جسم است، و تأثير متقابل اين دو در يكديگر بيان مى‌شود، نام «روان‌» بر آن مى‌گذاريم و آنجا كه پديده‌هاى روحى جداى از جسم، مورد بحث قرار مى‌گيرند نام روح را به كار مى‌بريم.