برخى مى‌پرسند تا كى بايد نماز خواند؟ بايد گفت: تا هر وقت كه در دنيا باشيم بايد نماز بخوانيم. اصلًا ما به نماز محتاج‌ايم. بايد با نماز دست نياز به درگاه بى‌نياز ببريم و از او دواى دردهاى خود را بخواهيم. نماز، غفلت‌زدا و بيدارگر است.

ج) مصائب و مشكلات نيز غفلت انسان را از بين مى‌بَرد. دشوارى‌ها در نگاه ابتدايى بلاست، امّا اگر خوب به آن بنگريم نعمت است. به عبارت ديگر، بلا بودن تنها يك روى سكّه و روى ديگر آن، سراسر خوشى و سرور است. يكى از منبرى‌ها تشبيه خوبى مى‌كرد و مى‌گفت: در جادّه‌هايى كه انسان مى‌رود اگر تمام آنها مستقيم و هموار باشد خواب بر راننده مستولى مى‌شود، امّا اگر در برخى جاهاى آن دست‌انداز باشد آدمى را از خواب بيدار مى‌كند. و گاه ناهموارى‌هاى مصنوعى مى‌سازند كه رانندگان خوابشان نبرد. مصيبت نيز ظاهرش ناراحتى است و درونش رحمت و نعمت.

نكته دوم اينكه انسان بايد بداند هر كار بزرگ و كوچك، حتّى نفس كشيدن‌هاى او تحت مراقبت و حساب است و كسانى آن را مى‌نويسند. [1] پيش از هر چيز خداى تعالى مراقب است و بعد دو ملك او. زمينى كه انسان بر آن زندگى مى‌كند و نيز اعضا و جوارح او روز قيامت عليه او شهادت مى‌دهند.

حتّى در حديث داريم كه «يَوم» (زمان) در روز قيامت بر اعمال و رفتار ما گواهى مى‌دهد. خلاصه بايد بدانيم كه تحت مراقبت شديد هستيم.

[1]. نه‌تنها دو فرشته رقيب و عتيد شاهدند، بلكه خداوند شاهد اعمال ماست. ازاين‌رو امام على عليه السلام در دعاى كميل به خداوند عرض مى‌كند: وَكُنتَ انتَ الرَّقيبَ عَلَىَّ مِن وَرائِهِم وَالشّاهِدَ لِما خَفِىَ عَنهُم: «و خود از پشت سر ايشان مراقب من بوده‌اى و بر آنچه از نظر آنها پنهان ماند شاهد بوده‌اى».