نمى‌دانيم كه روح تازه‌اى در كالبد بى جان اين امّت مأيوس بدمد و حيات و زندگى نوينى بيابند، چشمهاى آنها بينا گردد و به خواست خدا از اين مستى به‌هوش آيند!

«بدا» و «تقيّه»

در پايان اين كتاب لازم مى‌دانيم دو موضوع را كه زياد بر شيعه خرده مى‌گيرند مورد بحث قرار دهيم و حقيقت عقيده شيعه را در اين زمينه روشن سازيم:

بدا از نظر شيعه‌

عدّه‌اى چنين پنداشته‌اند [1] كه عقيده شيعه به «بدا» به اين معناست كه ممكن است مطلبى بر خداوند پوشيده باشد سپس با گذشت زمان بر او آشكار گردد [2] (و از پاره‌اى از اعمال خود كه روى عدم اطلاع از آن مطلب، انجام‌داده پشيمان گردد!).

ولى آيا هيچ آدم عاقل و دانايى ممكن است چنين گمانى درباره خدا داشته باشد؟ آيا اين سخن، كفر صريح و زننده نيست؟ زيرا لازمه آن نسبت جهل و نادانى به ذات پاك خداوند دادن، و ذات مقدس او را محل تغيير و حوادث دانستن است (يك روز چيزى را نداند و روز ديگر بداند) با اين حال چگونه ممكن است او واجب الوجود باشد؟!

حاشا كه شيعه اماميه، و نه هيچ فرقه ديگرى از فرق اسلام، چنين اعتقاد غلطى را داشته باشند؛ اعتقادى كه عين جهالت و گمراهى است. آرى فقط پاره‌اى از

[1]. ظاهراً مرادش بلخى (ت 319) است. ر. ك: التبيان، ج 1، ص 13 و 14، چاپ نجف، سال 1376 ه، وابوالحسن اشعرى (210-/ 324) ر. ك: مقالات الاسلاميين، ص 107 و 109 و 1119 و فخر رازى در خاتمه كتاب مهمل و تفسير رازى، ج 5، ص 216، چاپ 8 جلدى و شهرستانى در ملل و نحل‌

[2]. ر. ك: المواقف عضدى، ص 421، چاپ عالم الكتب بيروت‌