نماييد و زنانى را كه متعه [/ ازدواج موقت‌] مى‌كنيد واجب است كه مهر آنها را بپردازيد ...». [1] (مضمون آيه اين است كه غير از آن زنانى كه گفته شد بر شما حلال است كه با اموال خود آنها را به دست آوريد: از طريق ازدواج نه زنا، و هر كدام را متعه كرديد اجرا (مهر) آنها را واجب است بپردازيد و گناهى بر شما نيست كه عقد متعه را با مدت و اجرت بيشترى تجديد نماييد).

جمله‌ اسْتَمْتَعْتُمْ‌» كه در اين آيه وارد شده يكى از اين دو معنا را دارد: يا منظور همان معناى لغوى آن يعنى «بهره بردارى و التذاذ و انتفاع» است يا منظور «عقد متعه» است كه در عرف شرع به اين معنا آمده.

مسلماً معناى اوّل مراد نيست، به دو دليل:

1. اين موضوع در ميان علماى علم «اصول» مورد اتّفاق است كه اگر لفظى در قرآن مجيد وارد شد كه محل دو معنا بود: «معناى لغوى» و معناى «عرف شرع» بايد بر معناى دوم حمل شود، ولذا الفاظ «صلوة» و «صوم» و «زكات» و «حج» را كه در قرآن ذكر شده به معناى لغوى نگرفته‌اند، بلكه بر معناى شرعى آن حمل نموده‌اند.

2. عده زيادى از صحابه پيغمبر صلى الله عليه و آله و تابعين (آنهايى كه بعد از صحابه روى كار آمدند) قائل به جواز متعه بوده‌اند مانند اميرمؤمنان على عليه السلام و ابن عباس.

داستان مناظره و بحث او با عبداللَّه بن زبير معروف است، و همه آن را نقل كرده‌اند و حتى شعرا هم در اشعار خود آورده‌اند يكى از آنها مى‌گويد:

هنگامى كه گفتگو و مجلس شيخ (درباره اين مسأله) طولانى شود به او مى‌گويم آيا در فتواى ابن عباس (كه از بزرگان صحابه بود) نيز حرفى دارى؟!

[1]. سوره نساء، آيه 24

[2]. محاضرات الادباء، ج 2، ص 214 طبع بيروت‌