اوادنى» سير داد. [1]

شيعه معتقد است قرآن مجيد كه امروز در دست مسلمانهاست همان كتابى است كه به عنوان اعجاز و تعليم حقايق اسلام بر پيامبر نازل شده، و كوچكترين كم و زياد و تحريف و تغييرى در آن راه نيافته، اين سخنى است كه مورد اجماع و اتّفاق همه بزرگان شيعه مى‌باشد [2]، و اگر به طور ندرت افرادى از شيعه يا اهل سنّت قائل به اين شده‌اند كه تحريف و تغييرى در قرآن راه يافته مسلماً در اشتباه هستند [3] خود قرآن نيز صريحاً گفتار آنها را رد مى‌كند: «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ‌

[1]. بحث درباره معراج از جنبه مدارك مختلف «قرآنى» و «روايتى» و «تاريخى» آن و پاسخ به ايراداتى كه از نظر علوم روز بر اين مسأله شده در اين مختصر ممكن نيست، كسانى كه مايل باشند جوانب مختلف اين مسأله را مطالعه كنند مى‌توانند به مقالاتى كه در شماره‌هاى 4 تا 10 سال هفتم مجله «مكتب اسلام» درج شده مراجعه نمايند. به خواست خدا به زودى اين مقالات پس از تجديد نظر به صورت رساله مستقلى انتشار خواهد يافت‌

[2]. از باب نمونه ر. ك: الاعتقادات صدوق، ص 93؛ الايضاح فضل بن شاذان، ص 217؛ اجوبة المسائل السروية (مطبوع در مجموعة الرسائل)، ص 266؛ التبيان، ج 1، ص 3؛ سعد السعود، ص 144؛ اجوبة المسائل المهناوية، ص 121؛ مقدمه مجمع البيان، ج 1، ص 10؛ تفسير صافى، ج 1، ص 751؛ آلاء الرحمن، ص 25؛ اظهارالحق، ج 2، ص 130؛ تهذيب الاصول، ج 2، ص 96

[3]. بزرگان و محققان شيعه مانند مرحوم شيخ صدوق در كتاب عقايد خود و شيخ مفيد و سيّد مرتضى و شيخ‌الطائفه شيخ طوسى و امين الاسلام طبرسى و امثال آنها از دانشمندان بزرگ شيعه همگى اتّفاق دارند كه هيچ گونه تغييرى در قرآن مجيد روى نداده، بزرگان اهل سنّت هم بر اين عقيده هستند ولى در ميان شيعه و همچنين اهل سنّت بعضى از افراد ساده ذهنى كه به چگونگى جمع آورى قرآن مجيد، و وضع آن در زمان پيامبر صلى الله عليه و آله، و طبقات حفاظ و قاريان قرآن واقف نبوده‌اند به استناد بعضى از روايات مجعول كه آثار جعل از آن كاملًا نمايان است معتقد به تحريف قرآن شده‌اند (البتّه تحريف به معناى كم شدن نه به معناى زياد كردن، زيرا احدى از مسلمين اين احتمال را درباره قرآن نداده است كه چيزى بر آن افزوده شده باشد بلكه همگى معتقدند كه آنچه امروز در دست ماست همه آياتى است كه بر پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله نازل گرديده است). به عقيده ما يك مطالعه اجمالى درباره چگونگى جمع و تدوين آيات قرآن و كيفيت نوشتن آيات به وسيله «كاتبان وحى» و سپس حفظ و قرائت آن به وسيله غالب مسلمانان، بطلان اين عقيده خرافى را روشن مى‌سازد. كسانى كه مايل به توضيح بيشتر در اين زمينه هستند مى‌توانند به كتاب «البيان فى تفسير القرآن» يا كتاب فارسى «برهان روشن» مراجعه نمايند