سیرۀ عبادی، معنوی امامان

 

 

 

پیشوایان دین، در همۀ ابعاد زندگی فردی و اجتماعی، عبادی و سیاسی، اخلاقی و عرفانی، برای ما الگوی کمال و هدایت‌اند. ازاین‌رو شناخت سیرۀ آنان، راه این «الگوگیری» را هموار می‌سازد.

یکی از ابعاد الگویی آنان، «بُعد معنوی و عبادی» است. آنان در توجه کامل به خدا، تلاش برای کسب رضای حق، مهرورزی و محبت نسبت به خدا، دعا و تهجّدهای شبانه، ذکر پروردگار و همواره به یاد خدا بودن، نماز، روزه، حج و عبادات، خضوع و خشوع در عبادت، دل سپردن به خدا و دل بریدن از غیر او و ... اسوۀ ما هستند.

بررسی تاریخ زندگی نشان می‌دهد که آنان، آخرت‌گرا و معادباور بودند، از اسارت دنیا رها شده بودند و لذایذ دنیا برای آنان جاذبه‌ای نداشت، یاد مرگ و قیامت و حساب‌رسی روز رستاخیز ایشان را متأثر می‌ساخت، اهل عبادت، اعتکاف، انس با خدا و تلاوت قرآن بودند، به نوافل، مستحبات و اذکار مخصوص عادت داشتند و توکل، شکر، استغفار، ذکر، تسلیم و رضا، صبر و خوف و رجا، از ویژگی‌های آنان بود.

همۀ این خصوصیات را می‌توان در قالب «سیرۀ عبادی و معنوی امامان»، مورد کاوش قرار داد و درس‌ها و الگوهایی برای زندگی خود از آن‌ها گرفت و مورد عمل قرار داد.

˜محورهای پژوهش:

محورهای پژوهش در این موضوع می‌تواند از این قرار باشد:

1. جای‌گاه ذکر و یاد خدا در سیرۀ معصومین(ع).

2. سیرۀ امامان در مورد وضو و نماز و عبادت.

3. جای‌گاه نوافل در زندگی پیامبر و ائمّه(ع).

4. سیرۀ امامان در اوقات خاصّی هم‌چون رمضان و شب‌های قدر.

5. نمونه‌هایی از سیرۀ معنوی ائمه در مورد حج خانۀ خدا و احرام و طواف.

6. خوف از قیامت و یاد مرگ و قبر، در زندگی پیشوایان دین.

7. بعد معنوی و عرفانی قیام سیدالشهدا(ع).

8. نماز شب در سیرۀ معصومین.

9. «حبّ خدا» در دعاها و مناجات‌های امامان.

10. صبر بر بلاها و شکر نعمت‌ها در سیرۀ پیشوایان معصوم.

˜منابع پژوهش:

1. مهدی پیشوایی، سیرۀ پیشوایان.

2. شیخ عباس قمی، منتهی‌الآمال.

3. شهید مطهری، جاذبه و دافعۀ علی.

4. شهید مطهری، سیری در نهج‌البلاغه.

5. شهید مطهری، مجموعۀ آثار، شمارۀ 18(سیرۀ ائمۀ اطهار، داستان راستان).

6. محمود استعلامی، سیرۀ معصومان.

7. هاشم معروف الحسنی، زندگانی دوازده امام، ترجمۀ محمد درخشنده.

8. احمد احمدی بیرجندی، چهارده اختر تابناک.

9. سید تقی داوری، خاندان عصمت.

10. سید علی‌اکبر قرشی، خاندان وحی.

11. شهید مطهری، سیری در سیرۀ ائمۀ اطهار.

12. علامه مجلسی، بحارالانوار(جلدهای 35 تا 53).

13. ابن شهر آشوب، مناقب.

14. باقر شریف القرشی، سیرة اهل البیت(دورۀ 40 جلدی).

15. فیض کاشانی، محجّة البیضاء، ج 4.

16. سنن الامام علی(ع)، پژوهشکدۀ باقرالعلوم.

نوع ارزیابی	معیارهای ارزیابی	امتیاز پژوهش
		عالی 100-90	خوب 80-60	متوسط 50-40	ضعیف 30-10
محتوایی	عنوان‌بندی دقیق مقاله و رعایت ترتیب منطقی آن‌ها (تقدّم و تأخّر)
	حُسن مطلع (شروع خوب و بجا در بحث)
	تمرکز در موضوع بحث و منحرف نشدن از آن
	مطابق با واقع بودن مطالب و دقت در ارائۀ صحیح آن‌ها
	تجزیه و تحلیل مطالب و پرورش آن‌ها
	بیان مطالب به صورت علمی و مستدل
	رعایت امانت در نقل قول‌ها و مطالب دیگران
	حُسن ختام (نتیجه‌گیری کلی از مطالب ارائه شده)
نگارشی	انتخاب شیوۀ نگارش متناسب با موضوع مقاله و یک‌دستی آن
	ساده و روان‌نویسی و پرهیز از عبارت‌های زاید و سنگین
	رعایت عفت قلم و ادب اسلامی
	رعایت توازن و تعادل مطالب در محورهای مختلف مقاله
	بهره‌گیری از داستان، شعر و مثال برای تفهیم بهتر مطالب
	استفادۀ بجا از آیات و روایات و صحیح نوشتن آن‌ها
	استفاده از تراوشات فکری و قلمی و معلومات شخصی در تدوین مقاله
	استفاده از منابع معتبر و محکم برای غنای مقاله
فنی و صوری	رعایت اصول نگارش (املای کلمات، جدا و پیوسته‌نویسی، علائم سجاوندی و...)
	زیبایی و خوانایی قلم
	نوشتن در یک طرف کاغذ و رعایت حاشیه‌ها و فاصله‌ها
	آوردن آدرس دقیق منابع استفاده شده در پاورقی
	در حد یک مقاله بودن (حداقل پنج صفحۀ 4A)
جمع کل امتیازها