اسم الکتاب : إختيار معرفة الرجال المعروف بـ رجال الكشي المؤلف : الشيخ الطوسي الجزء : 0 صفحة : 6
در علم تفسير قرآن و تدوين حديث، از پيشوايان و مؤسسان است
بلكه تأثير وى را در ابتكار و پىريزى فنون مختلف علم رجال شيعه نبايد از نظر دور
داشت.
نكته دوم اينكه درست
مشخص و معلوم نيست كه شيخ طوسى در انتخاب رجال كشى چه عملى انجام دادهاست آيا
همانطور كه برخى گفتهاند كتاب اصلى مشتمل بر رجال عامه و خاصه بوده و شيخ ترجمه
رجال شيعه را از آنميان انتخاب كرده است، يا اينكه اغلاطى كه در آن وجود داشته بنظر
شيخ تصحيح گرديده و يا صرفا مطالب آن را مختصر و كوتاه نموده يا عمل ديگر بجزاين،
روى آن كتاب انجام دادهاست؟ در اين خصوص مصحّح دانشمند چاپ حاضر در مقدمه
محقّقانه خود بحث كرده و نظريه تازهاى اظهار مىنمايد. بعقيده ايشان شيخ، كتاب
رجال كشى را بر تلاميذ خود قرائت و املاء مىكرده و در اثناء املاء تغييراتى در آن
مىدادهاست اما بعدا فرصت تجديدنظر در آن نسخه را پيدا نكرده و بهمين علت نسخ
اختيار الرجال همه نامنظم و مشتمل بر اغلاطى است. شايد بهمين علت هيچيك از نسخ
خطى داراى خطبه و ديباچه نمىباشد و نامى از شيخ در اول آن برده نشده است.
اين احتمال نيز بجااست
كه بگوئيم تغييرات شيخ در اين كتاب آنقدر كم بوده كه وى آنها را قابل نام تأليف
جداگانه ندانسته و بهمين جهت اين كتاب را جزء آثار و تأليفات خود نمىدانسته و
صرفا وى ناقل و املاء كننده و مصحّح كتاب كشى بودهاست.
آنچه مسلم است شيخ اين
كتاب را در فهرست جزء تأليفات خود ذكر كردهاست ليكن بطور حتم، اين اثر، جزؤ
كارهاى علمى اواخر حيات او مىباشد و بطوريكه سيد ابن طاووس كه از طرف مادر نسبت
به شيخ طوسى
اسم الکتاب : إختيار معرفة الرجال المعروف بـ رجال الكشي المؤلف : الشيخ الطوسي الجزء : 0 صفحة : 6