كودكان بى‌خرد. گدايان ژوليده شپش زده آشفته حال كه با كثافات خيابان يك‌رنگ شده‌اند. فروشندگان دوره‌گرد كه هيچ گاه غصه زباله اجناسشان را ندارند، اغذيه‌فروشى‌هايى كه هنوز به شيوه آتش طبيعى پخت مى‌كنند و بوى تند غذاها و دود آتششان را رايگان به رهگذران مى‌دهند. بوى سوزاندن اجساد، بوى حشيش و ترياك و بالأخره بوى فقر و جهل، مشام ما را مى‌آزارد.

رخت‌شوى‌خانه كنار مزار نظام‌الدين با انبوه زنان و مردانى كه راحت و بى‌پروا، كثيفى لباس‌هايشان را به گذرگاه مردم مى‌ريختند، نمونه‌اى كوچك بود از تصويرى كه ترسيم كرديم، و جالب اين‌كه مسئولان هندى نيز دغدغه‌اى براى زدودن اين وضعيت ندارند و گويا اصلا نگران نيستند كه مظاهر فقر و پليدى مردمانشان به چشم جهانيان بيايد.

ديدار با استادان زبان فارسى

براى عقب نماندن از زمان و به شيوه بيشتر سفرنامه‌ها امروز 23 شهريورماه است و اين‌جا خانه فرهنگ جمهورى اسلامى ايران در هند. مسئولان خانه فرهنگ از استادان و رؤساى دپارتمان‌هاى زبان فارسى دانشگاه‌هاى دهلى دعوت كرده‌اند هم براى ديدار و گفتوگو با آيت‌الله مصباح و هم ضيافت ناهار. ده يا دوازده استاد مرد و دو بانوى استاد جمع مدعوين را تشكيل مى‌دهند. ميزبانان هم آقاى تمله و دكتر خواجه‌پيرى هستند مهمان ويژه هم كه حاج‌آقا.