است حتى در لباس روحانيت باشند. لباس معرّف واقعى انسان نيست بلكه بايد كار فكر، بيان، قلم، و... در جهت تقويت اسلام باشد وگرنه اگر نتيجه كار روحانى ايجاد ضعف در ايمان مردم، ايجاد شك و شبهه در دين، سستى در انجام نماز و عبادات و ايجاد بدبينى نسبت به نظام اسلامى باشد، نه تنها لباس او از هيچ تقدّس و احترامى برخوردار نيست، بلكه خود او نيز روحانى به حساب نمى آيد شيطانى انسى است كه قرآن از او سخن گفته است. ما با چنين دشمنانى روبرو هستيم. هر روز شبهه و مطلب جديدى عنوان مى شود و تا بخواهيم براى آن پاسخى بينديشيم، دهها مسأله ديگر در كنار آن به وجود مى آيد.

بنابراين، بايد خود را براى مقابله با اين دشمنان و تأمين نيازها آماده كنيم. نمى توان تنها به كارى كه گذشتگان كرده اند اكتفا كرد، بايد زمان و وضعيت فعلى و نيازهاى خود را درك كنيم. لذا به مطالعه، همفكرى و بحثهاى صادقانه دور از خط بازيها و تفرقه افكنيها و تعصبات خشك نياز داريم. بايد اشخاصى وجود داشته باشند كه با صداقت، نيت پاك و دلسوزى مشكلات را بررسى كنند و براى رفع آنها راه حلهاى مناسب ارائه كنند.

براى شناخت وظايف و مسؤوليتها، بايد از جامعه و نيازهاى آن آگاهى كافى داشته باشيم. با توجه به وضعيت موجود، نفْس درس خواندن موضوعيت ندارد كه بگوييم: حضور در درس استاد ثواب دارد. پيش از اينكه نوبت به چنين ثوابهايى برسد، صدها واجب بر گردن ماست كه بايد اهمّ آنها را تشخيص دهيم. اكنون ديگر زمان درس خواندن مستحبى نيست. اگر تمام وقت خود را صرف انجام واجبات كنيم، كم است و نوبت به مستحبات نخواهد رسيد. اگر در گذشته افراد كافى وقت خود را صرف