فعاليتهاى بدخواهانه اى است كه از سوى برخى افراد و گروهها عليه روحانيت انجام مى شود. در اينجا دو عامل فوق را به اختصار مورد توجه قرار مى دهيم:

الف.نقايص و كمبودها

كمبودهايى كه به طور كلى در روحانيت، و بخصوص در حوزه مقدسه علميّه قم، وجود دارد از دهها سال پيش توجه صاحب نظران واقع بين و دورانديش را به خود جلب كرده است. از زمان مرحوم آية اللّه العظمى بروجردى(رحمه الله) افرادى مثل مرحوم دكتر بهشتى، آية اللّه ربانى شيرازى(رحمهما الله) و بعضى بزرگان ديگر، كه اكنون نيز در حياتند به فكر افتادند كه براى رفع كمبودهاى حوزه اقداماتى انجام دهند تا بتوانند گامى در راه اصلاح حوزه بردارند. ولى متأسفانه على رغم آن تلاشها، هنوز نقايص فراوانى در سازمان حوزه علميّه ديده مى شود.

نقصها و كاستيهايى كه در روحانيت وجود دارد از يك جهت به دو بخش تقسيم مى شود، كه هر كدام ممكن است به بخشهاى جزئى ترى تقسيم شود:

بخش اول به علم و دانش مربوط مى شود و بخش دوم به اعمال و فعاليتها.

از نظر علمى، در برنامه هاى درسى، كيفيت تدريس و رشته هاى علمى مورد نياز جامعه، در حوزه علميّه كاستيهايى وجود دارد. از يك سو، هر طلبه چهار سال ادبيات عربى مى خواند: از جامع المقدمات تا مغنى، مطوّل و... . در طول اين چند سال، ممكن است چيزهاى زيادى ياد گيرد اما هنوز نمى تواند به زبان عربى تكلم كند، اين وضع ادبيات عرب در