نفر آدم زرنگ نمى توانند با هم كار كنند چون هر كدام مى خواهد ديگرى را گول بزند. ممكن است كه در ظاهر با هم صميمى باشند اما به دليل خودخواهى بسيارى كه در دل هر دو وجود دارد نمى توانند با هم سازگارى واقعى داشته باشند.

كار اجتماعى يك ضرورت است. بايد سليقه ها را كنار گذاشت و اهميت كار اجتماعى را درك كرد. انسان بايد خود را به كار با ديگران عادت دهد وگرنه با اعمال سليقه فردى و خودپسندى كارها پيشرفت نمى كند و با وجود انبوه مشكلاتى كه در دنيا داريم، با كارهاى فردى نمى توانيم پاسخگوى آنها باشيم. چه عيبى دارد كه ما براى خدا تواضع كنيم. تواضع در همين موارد مصداق پيدا مى كند. در گوشه نشينى و انزوا محلّى براى بروز تواضع وجود ندارد.

تا وقتى انسان در اجتماع نيايد و با ديگران برخورد نداشته باشد انانيّت او ظهور نمى كند. با نشستن در خانه و نماز شب خواندن و تا سحر احياگرفتن انانيّت كشته نمى شود، بلكه شديدتر مى شود. بايد اين رياضت را در ظرف اجتماع تحمل كرد. تا انسان با ديگران برخورد نداشته و نفس او طغيان نكرده باشد موردى براى رياضت وجود ندارد. در آن صورت است كه مى تواند براى خدا و مصلحت اسلام از نظر خود بگذرد و نفس كشى كند. مخصوصاً با توجّه به اينكه در كارهاى اجتماعى اختلاف نظر زياد است و يك معيار دقيقى، كه بتواند همه جا معيّن كند كه حق با چه كسى است، وجود ندارد.

3ـ لزوم شهامت در تحقيق

در كار تحقيقى نبايد هيچ گونه استيحاشى وجود داشته باشد. اگر