گروهي از انديشمندان مسلمان نيز در حوزة سياسي اسلام فعاليتهاي نظري و عمليِ فراوان كردند و در راه احياي معارف الهي و برقراري نظام اسلامي در جامعهشان، از جان خود مايه گذاشتند و بسياري از آنان نيز در اين راه به شهادت رسيدند.
اما در اين ميان كمتر كسي يافت ميشود كه جامع تمام اين فضايل علمي و عملي باشد، و امام خميني(رحمه الله) از اين جمله است: در زمينة فقه و اصول و علوم مرتبط با آنها بدان پايه است كه از بزرگترين مراجع تقليد زمانه به شمار ميآيد، و در حوزة علوم عقلي و فلسفي نيز عاليترين تحقيقات زمانهاش را صورت داده، و در عرصة عرفان نظري و عملي تأملات و مجاهدتهاي بسيار داشته و به مقاماتي رفيع نايل آمده است.
ايشان همچنين در بُعد اجتماعي و سياسي اسلام اهل تحقيق و نظر بود و با فراست و شجاعت خدادادي و استقامت و پشتكار خستگيناپذير و تدبير و مديريت حكيمانه توانست بزرگترين انقلاب و حكومت شيعي را در تاريخ اسلام رقم زند[1]... .
پايگاههاي معرفتي شخصيت امام خميني(رحمه الله)
آشنايي با ابعاد معرفتيِ انسان بزرگي همچون امام خميني، همچون طمعِ شناختن ژرفاي يك اقيانوس، آرزويي است ديرياب و دوردست، كه خود، سالها عمر و خرمنها معرفت و كاوش و تحقيق ميطلبد.
اما توجه و تعمّق در رفتار و گفتار و كردار امام ميتواند برخي ابعاد معرفتي شخصيت ايشان را تا حدودي روشن سازد. اگر سخنان و نوشتههاي ايشان را بنگريم،
[1] براي آشنايي با مقام و شخصيتِ امام خميني از زبان بزرگاني همچون آيتالله سيدابوالقاسم كاشاني، آيتالله العظمي بروجردي، علامه اميني و شهيد مطهري، مراجعه كنيد به: حميد روحاني، بررسي و تحليلي از نهضت امام خميني، ج 1، ص 96 به بعد.