اسم الکتاب : نگاهی گذرا به حقوق بشر از دیدگاه اسلام المؤلف : مصباح یزدی، محمد تقی الجزء : 1 صفحة : 253
دهد. چنانکه ممكن است شاهد تحت تأثير احساسات و عواطف خود قرار گيرد و به هر دليلي حق را زير پا بگذارد و برخلاف واقع شهادت بدهد. خداى متعال خطاب به مؤمنان مىفرمايد: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُونُواْ قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاء لِلّهِ وَلَوْ عَلَى أَنفُسِكُمْ أَوِ الْوَالِدَيْنِ وَالأَقْرَبِينَ إِن يَكُنْ غَنِيًّا أَوْ فَقَيرًا فَاللّهُ أَوْلَى بِهِمَا؛[1] اى كسانى كه ايمان آوردهايد، به دادگرى رفتار كنيد و براى خداى متعال گواهى دهيد، اگر چه به زيان خودتان يا پدر و مادر و نزديكانتان باشد؛ اگر كسى كه به سود او گواهى مىدهيد توانگر يا مستمند باشد، خداى متعال به (رعايت حال) ايشان شايستهتر است». با توجه به اين دو وصف، اگر جنس مرد و زن مقايسه شوند، معلوم خواهد شد كه مردان در هر دو جهت قويتر از زنان هستند. بنابراين، مردان براى تحمل و اداى شهادت از زنان شايستهترند. به همين جهت، اصل بر اين است كه مرد شهادت دهد؛ كما اينكه در كار قضا و داورى نيز امر بر همين منوال است.
اما اينكه چرا شهادت زن نيز پذيرفته است، دليلش روشن است، زيرا در بسيارى از موارد اگر شهادت زن مقبول و معتبر نباشد، حقوق فراوانى پايمال خواهد شد. معمولاً كسى را شاهد ميگيرند كه همواره در دسترس طرفين معامله باشد تا اگر اختلافى و نزاعى ميان طرفين پيش آمد بتوانند او را احضار نمايند و از وى درخواست شهادت كنند. پيداست كه در هر اوضاع و احوالى امكان دسترس به شهادت مردان نيست. بنابراين، به ناچار بايد شهادت زن را هم فيالجمله معتبر انگاشت تا در صورت دسترس نداشتن به مردان واجد شرايط شهادت، بتوان زنان را به تحمل و اداى شهادت فراخواند. پرسش ديگري که مطرح است، اين است: اگر شهادت زن مقبول است و لازم، چرا شهادت زن همارز شهادت مرد نيست؟ چرا قرآن کريم شهادت دو زن را همتراز شهادت يك مرد قرار داده است؟ پاسخ اين است كه زن در تحمل و اداي شهادت همانند مرد نيست. از آنجا كه ممكن است زنى واقعه را فراموش كند يا تحت تأثير احساسات و