در اين آيه منظور از اسلام، تصديق و تسليم زباني و پذيرش ظاهري اسلام، و منظور از ايمان تصديق قلبي اسلام است. وقتي کسي در ظاهر اسلام آورَد و شهادتين را بر زبان جاري سازد، گرچه قلباً اعتقادي به اسلام نداشته باشد، در جرگة مسلمانان قرار مي‌گيرد و از مزايا و حقوق دنيويِ آنان بهره‌مند مي‌شود. اما اين اسلام ظاهري که دروني نشده و با تصديق قلبي و اعتقاد دروني به آموزه‌هاي اسلام همراه نگرديده، و به تعبير ديگر، در پي آن ايمان قلبي در شخص پديد نيامده است، سعادت دنيوي و اخروي انسان را تأمين نمي‌کند و موجب نجات از عذاب جهنم نمي‌شود.

4. اطلاق اسلام بر نصاب و مرتبة اول ايمان، يعني تسليم و تصديق زباني و قلبي:

الَّذِينَ آمَنُوا بِآيَاتِنَا وَكَانُوا مُسْلِمِينَ؛[1] آنان که به آيات ما ايمان آوردند و مسلمان بودند.

5. در برخي آيات قرآن، اسلام بر اسلام واقعي و مرتبة تسليم کامل در برابر خداوند که عالي‌ترين مرتبة ايمان است اطلاق مي‌‌شود. مرتبه‌اي که در آن، افزون بر تصديق و تسليم زباني و قلبي، غرايز و قوا و حتي انگيزه‌هاي انسانْ تسليم خداوندند و فرد با تمام وجود تسليم دستورها و تكليف‌هاي الاهي مي‌‌شود. اين همان مرتبه‌اي است که انبياي الاهي و دوستان خدا بدان نايل آمده‌اند و حضرت ابراهيم و حضرت يعقوب فرزندان خود را بدان وصيت کرده‌اند:

وَوَصَّى بِهَا إِبْرَاهِيمُ بَنِيهِ وَيَعْقُوبُ يَا بَنِيَّ إِنَّ اللّهَ اصْطَفَى لَكُمُ الدِّينَ فَلاَ تَمُوتُنَّ إَلا وَأَنتُم مُّسْلِمُونَ؛[2] و ابراهيم فرزندان خود را به همين [کيش] سفارش کرد و يعقوب نيز که اي فرزندان من، خدا اين دين را براي شما برگزيده است. پس نميريد مگر آنكه گردن نهاده و تسليم باشيد.