وَلَكِنَّ اللهَ يَخْتَبِرُ عِبَادَهُ بِأَنْوَاعِ الشَّدَائِدِ وَيَتَعَبَّدُهُمْ[1] بِأَنْوَاعِالْمَجَاهِدِ وَيَبْتَلِيهِمْ بِضُرُوبِ الْمَكَارِهِ إِخْرَاجاً لِلتَّكَبُّرِ مِنْ قُلُوبِهِمْ وَإِسْكَاناً لِلتَّذَلُّلِ فِي نُفُوسِهِمْ وَلِيَجْعَلَ ذَلِكَ أَبْوَاباً فُتُحاً[2] إِلَىفَضْلِهِ وَأَسْبَاباً ذُلُلا لِعَفْوِهِ؛ ولى خداى تعالى بندگان خود را به سختىهاى گوناگون مىآزمايد و به شيوههاى مختلف آنان را به فرمانبردارى و تلاش و پايمردى فرا مىخواند و به شكلهاى متفاوت ناملايمات به آزمونشان مىپردازد؛ اين همه، در راستاى زدودن تكبر و خودبرتربينى از دلهاى آنها، و جايگزين شدن و استقرار فروتنى در جانهاى ايشان است تا اينكه سرانجام خود همين امور را دربهاىِ گشاده به سوى فضل (و اِكرام) خويش و وسيلهاى هموار و مناسب براى عفو و بخشش خود قرار دهد.
[1] تعبّدَه: از او خواست كه فرمانبردار شود. معجم الوسيط، ج 2، ص 579. [2] الفُتُح: درِ بزرگ و گشاد و باز. همان، ص 672.