كوشش و تلاش كند؟ براى روشن شدن سعى و كوشش شايسته و متناسب با آخرت جويى، خوب است به دنياپرستان بنگريم كه براى زندگى محدود و موقت دنيوى، آنهم آميخته با رنج و ناراحتى‌ها، چقدر تلاش مى‌كنند؟ اگر هزار سال نيز عمر كنند، دست از تلاش بر نمى‌دارند، اگر به جاى بيست و چهار ساعت، چهل و هشت ساعت در روز وقت مى‌داشتند، همه آن را به تلاش مى‌گذراندند.

‌‌‌اميرالمؤمنين، صلوات‌اللّه عليه، با آن همه عبادتهاى از شب تا به صبح، آن همه مناجات و گريه‌ها، در آخر مى‌فرمايد: «آهِ مِنْ قِلَّةِ الزّادِ و طُولِ الطَّرِيقِ وَ بُعْدِ السَّفَرِ...»[1] آه از كمى توشه و درازى راه و دورى سفر.

‌‌‌البته شرط تلاش براى آخرت اين است كه آن تلاش برخاسته از ايمان به خدا باشد، كه در اين صورت خداوند نمى‌فرمايد ما بهشت را به آنها مى‌دهيم، بلكه مى‌فرمايد: «كانَ سَعْيُهُم مَّشْكُورا» ما از آنها تشكر مى‌كنيم و به پاس تلاششان، رحمت وثوابهايى‌كه به‌اهل آخرت و طالبان رضاى خدا داده مى‌شود، بدانها ارزانى مى‌گردد. شكى نيست كه پاداش نيكوكاران ومؤمنان باعمل آنان برابر نيستوبيش از عمل آنهاست: در اين باره مى‌فرمايد:

‌‌‌«مَنْ جاءَ بِالْحَسَنةِ فَلَهُ عَشْرُ اَمْثالِها...»[2] هر كس كار نيكو كند، به او ده برابر پاداش مى‌دهند.

‌‌‌در جاى ديگر مى‌فرمايد:

«مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَيْرٌ مِنْها...»[3] هر كس كار نيكو كند، به پاداشى بهتر از آن دست مى‌يابد.

‌‌‌‌‌‌و در جاى ديگر مى‌فرمايد:

«... وَ اللّهُ يُضاعِفُ لِمَنْ يَشاءُ وَ اللّهُ واسِعٌ عَليم»[4]

و خداوند در پاداش هر كه بخواهد مى‌افزايد، چرا كه رحمت خدا بى‌نهايت است و بر همه چيز احاطه دارد.