اسم الکتاب : قرآن در آینه نهج البلاغه المؤلف : مصباح یزدی، محمد تقی الجزء : 1 صفحة : 64
سوابق ذهنى و اميال و آراى خود را در مقابل قرآن تخطئه كنيد و آراى شخصى و هواهاى نفسانى خود را كنار بگذاريد و به تعبير حضرت، خود را در مقابل قرآن متهم و تخطئه كنيد.
گفتنى است تعبير مذكور لزوم نهايت احتياط و رعايت امانت و تقوا را در فهم و برداشت از قرآن كريم مىرساند؛ زيرا حضرت مىفرمايد آراى خود را در مقابل قرآن نادرست تلقى كنيد و با اين ذهنيت، كه من هيچ نمىدانم و آنچه قرآن مىگويد حق است، با قرآن روبهرو شويد و در صدد فهم و تفسير قرآن برآييد: وَاسْتَغِشُّوا فيهِ اَهْوَائَكُمْ؛ هوسهاى خود را نابجا و نادرست بدانيد تا بتوانيد از قرآن درست استفاده كنيد، و گرنه همواره در معرض خطا و انحراف هستيد.
بنابراين، جوهره دين كه همان تسليم بودن در مقابل خداست، اقتضا مىكند انسان مطيع محض خداى متعال باشد و در مقابل احكام خدا و دستورات قرآن كريم، رأى و نظر و پيشداورى خود را محكوم به بطلان بداند. وقتى چنين روحيهاى بر انسان حاكم باشد بديهى است قرآن و احكام و دستورات و معارف الهى را بهتر درك مىكند و آن گاه كه بنا بر تسليم داشته باشد آنها را با جان و دل پذيرا مىباشد.
دو نوع نگرش نسبت به قرآن و معارف دينى
در برخورد با معارف دينى و قرآن كريم دو نوع تفكر متفاوت وجود دارد:
1. نگرش و تفكرى كه مبتنى بر روحيه تسليم و بندگى و خدامحورى است؛
2. نگرش و روحيهاى كه اصل را بر خواستههاى نفسانى انسان قرار مىدهد و سعى مىكند متون دينى و معارف قرآن را بر طبق خواستههاى نفسانى خود تفسير و توجيه كند؛ چنانكه به اصطلاحِ رايجِ امروز «اومانيسم»، يعنى انسانمحورى را در مقابل خدامحورى مطرح مىكند.
به نظر مىرسد تقسيمبندى مذكور فراتر از مباحث و مطالب گذشته است؛ زيرا تا كنون فرض بر اين بود كه دو نوع برداشت از قرآن ممكن است صورت بگيرد كه يكى
اسم الکتاب : قرآن در آینه نهج البلاغه المؤلف : مصباح یزدی، محمد تقی الجزء : 1 صفحة : 64