ای آهوی خوش نگاه صحرای ختن

آرامِ دلِ حزین غمدیده من

تا بزم من از شمع جمالت افروخت

پروانه درآمد که چراغت روشن[1]

میرزا حیدرعلی ندیم الملک

میرزا حیدرعلی ندیم الملک معروف به «فخرالادباء» فرزند محمّدمهدی بن ملّا هاشم مبارکه ای لنجانی اصفهانی، نویسنده و ادیب دانشمند در قرن چهاردهم هجری. [در شب سه شنبه 18 رمضان 1284ق در اصفهان متولّد شد. در اصفهان نزد جمعی از فضلاء خصوصاً میرزا محمّدحسین همدانی تحصیل کرد و همچنین زبان فرانسه را آموخت و با علوم جدید رایج در اروپا آشنا شد.]

او مردی بود بسیار فاضل و ادیب و سخندان و بلند طبع و کریم النّفس و خط تحریری را خوب می نوشت [او در طهران به خاطر دانش و تجربه خود مصاحب «محمّدحسن میرزا» ولیعهد احمدشاه شد و لقب «ندیم باشی» و سپس «ندیم الملک» گرفت. امّا پس از دگرگونی اوضاع از طهران به اصفهان بازگشته و در فقر و قناعت زندگی را سپری نمود تا اینکه در شب پنج شنبه 28 جمادی الثّانی 1357ق در مریضخانه انگلیس (بیمارستان عیسی بن مریم فعلی) اصفهان وفات یافته و در تخت فولاد مدفون شد.[2]]

کتب زیر از تألیفات اوست:

1. «تاریخ اصفهان» به اختصار که نسخه ای از آن در کتابخانه مدرسه چهلستون مسجد جامع طهران و نسخه ای دیگر به شماره 11465 در کتابخانه عمومی اصفهان موجود بوده است.[3] این کتاب با عنوان «تاریخ مختصر اصفهان» به چاپ رسیده است. [4]

[1] تذکره نصرآبادی، ج1، صص 272 و 273؛ تذکره روز روشن، ص599؛ دانشمندان آذربایجان، ص293.

[2] دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج2، ص1019؛ مکارم الآثار، ج7، صص 2579 و 2580؛ دیوان طرب: مقدمه، ص138.

[3] آشنایی با چند نسخه خطی، ج1، ص346؛ فهرست عمومی اصفهان، ج1، ص15.

[4] فرهنگ ایران زمین، ج12، سال 1343ش، صص173-145.