1 - معناى مشرك در اصطلاح قرآنى .
2 - كسانى كه لفظ مشرك به آنان اطلاق شده است .
1 - مشرك در اصطلاح قرآن در اصطلاح قرآن مشرك كسى است كه در مقام عبادت و پرستش بتان را مورد عبادت قرار دهد . و آيه * ( « إِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ فَلا يَقْرَبُوا الْمَسْجِدَ الْحَرامَ » ) * نظر به همين معنى دارد .
مشرك بت را آفريننده خود نمىداند بلكه بت را در پرستش شريك خدا مىشناسد و به تعبير قرآن ، مشركان پرستش بتها را عامل تقرب بيشتر به خدا مىدانستند ! و مىگفتند : * ( « ما نَعْبُدُهُمْ إِلَّا لِيُقَرِّبُونا إِلَى الله زُلْفى » ) * ما بتان را مورد پرستش قرار نمىدهيم مگر آن كه ما را به خدا نزديك سازد .
و يا معتقد بودند كه بتها شفيع آنان در نزد خدايند ! و در اين باره خداوند فرموده است :
* ( « وَيَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ الله ما لا يَضُرُّهُمْ وَلا يَنْفَعُهُمْ وَيَقُولُونَ هؤُلاءِ شُفَعاؤُنا عِنْدَ الله » ) * ( يونس / 18 ) .
يعنى : آنان چيزى را مورد پرستش قرار مىدهند كه نفع و ضررى ندارد و مىگويند آنها نزد خداوند شفيع ما مىشوند .
در صورتى كه شفاعت به خداوند اختصاص دارد . در اين باره خداوند فرموده است :
* ( « قُلْ لِلَّه الشَّفاعَةُ جَمِيعاً لَه مُلْكُ السَّماواتِ وَالأَرْضِ » ) * . ( زمر / 44 ) .
يعنى : بدون اذن خداوند هيچ كس نمىتواند شفاعت كند .
و نيز در آيه ديگر فرموده است : * ( « ما مِنْ شَفِيعٍ إِلَّا مِنْ بَعْدِ إِذْنِه » ) * ( يونس / 3 ) .
و نيز فرموده است : * ( « وَلا يَشْفَعُونَ إِلَّا لِمَنِ ارْتَضى وَهُمْ مِنْ خَشْيَتِه مُشْفِقُونَ » ) * ( انبياء / 28 ) .
نوع ديگر شرك كه قرآن بدان نظر داشته و مورد نهى قرار داده ، اين است كه گروهى از اهل اديان پيشين ، پيامبران خود را در حد خدايى پنداشته و آنان را به جاى خدا ستايش و پرستش مىكرده‌اند ، كه خداوند در رد اين بينش فرموده است : * ( « ما كانَ لِبَشَرٍ أَنْ يُؤْتِيَه الله الْكِتابَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ ثُمَّ يَقُولَ لِلنَّاسِ كُونُوا عِباداً لِي مِنْ دُونِ الله » ) * ( آل عمران / 79 ) يعنى : سزاوار نيست بشرى را كه خداوند به او كتاب و حكم و پيامبرى داده مردم را به بندگى خود دعوت كند نه به بندگى خدا .