2 - مورد بحث - ( موضوع ) 3 - ثمره و فائدهء بحث ( غرض ) 1 - منظور از ادوار فقه شناختن آن چه اين اوراق به منظور آن فراهم آمده و شايسته است در باره اش تأليفاتى مشروح بوجود آيد موكول است بر اين كه پيشتر لفظ « فقه » بحسب لغت و بحسب شرع و بحسب اصطلاح فقهاء و بحسب اصطلاح مخصوص به اين اوراق معلوم باشد تا منظور از عنوان « ادوار فقه » روشن گردد :
لفظ فقه فقه در اصل لغت بمعنى « فهم » است و در طى محاورات و عبارات بر چند معنى مختلف اطلاق [1] و در هر يك از آنها به كار رفته كه از آن جمله است « فهم دقائق » .
لفظ فقه كه معنى لغوى و عرفى آن دانسته شد و معنى اصطلاحى آن بعد از اين ياد خواهد گرديد در صدر اسلام بر يكى از دو معنى زير اطلاق مىشده است :
1 - همان معنى لغوى ( مطلق فهم ) .

[1] « فهم دقائق » و « فهم غرض متكلم از كلامش » و « جودت ذهن و سرعت انتقال » صاحب كتاب « هداية المسترشدين » در آن كتاب بدين مضمون گفته است « فقه » به تصريح جوهرى و غير او ، در لغت ، بمعنى « فهم » است قوله تعالى « وَلكِنْ لا تَفْقَهُونَ تَسْبِيحَهُمْ » و برخى آن را به « فهم غرض متكلم از كلامش » اختصاص داده و برخى ديگر آن را به « فهم اشياء دقيقه » مخصوص داشته‌اند . راغب در مفردات خود فقه را عبارت از « وصول به علمى غائب به وسيلهء علمى حاضر » دانسته است . فهم در لغت بمعنى مطلق ادراك مىباشد و به همين جهت جوهرى آن را به « علم » تفسير كرده و برخى آن را بمعنى « جودت ذهن از حيث استعدادش براى اكتساب مطالب و سرعت انتقال آن از مبادى به مقاصد » دانسته‌اند »