مانند اكثر همكاران خود بيش از نامى مبهم و مشكوك از آن سراغ نداشت.

بعد از آنكه بوجود نسخه در ايران و نام صحيح و موضوع تأليف آگاهى يافت، در خصوص انتسابش بشيخ رئيس ابو على سينا مردّد و شك زده گرديد، از اين جهت كه انشاء و اسلوب عبارات كتاب را با منشآت معمول زمان شيخ مخصوصا آثار فارسى محقّق خود او از قبيل قسمتى از دانشنامه يا حكمت علائيه كه از خود شيخ است‌ [1] چندان شبيه نيافت- و نيز گفت كه موضوع افسون و نيرنگ و عزائم و طلسمات ظاهرا با براهين عقلى كه جمهور فلاسفه مشّائى در دست دارند سازگار نمى‌شود- و چون شيخ رئيس را يك نفر فيلسوف مشّائى ميدانيم طبعا اين سؤال پيش مى‌آيد كه فيلسوف برهانى را با تخييلات وهمى و تسويلات شيطانى چه كار؟

اينك دليل انتساب رساله بشيخ و رفع شبهه خلاف آن را شرح ميدهم.

ادله انتساب رساله بشيخ‌

دليل انتساب تأليف رساله بشيخ رئيس ابو على سينا چهار چيز است.

الف: در مقدّمه و عنوان كتاب در همه نسخ قديم و جديد كه تا كنون بنظر ما رسيده است تأليف آن را بشيخ نسبت داده‌اند. و قديمترين نسخ كه بدست اين جانب افتاده متعلّق بقرن هشتم و نهم هجرى است و باين قرار مسلّم مى‌شود كه قدر متيقّن از حدود پنج قرن پيش تا كنون انتساب كتاب بشيخ محرز و مشهور بوده، و كسى خلاف آن را مدّعى نشده است.

[1] قسمتى از دانشنامه را كه مربوط بحكمت تعليمى و علوم رياضى است ابو عبيد عبد الواحد جوزجانى شاگرد شيخ براى تكميل اقسام حكمت نظرى از روى مؤلّفات ديگر استاد اقتباس كرده و بر آن افزوده است.