اسم الکتاب : ترجمه قانون در طب المؤلف : ابن سينا الجزء : 1 صفحة : 436
نتيجه سهم يك استخوان از عصب بسيار باريكتر از سرمنشأ و رويشگاه خود
مىگردد، در اين صورت با دور شدن از سرمنشأ و رويشگاه خود فساد آشكارى پديدار
مىگردد، [1]
(با توجه به اين مقدمه) آفريدگار متعال به حكمت و تدبير خويش آن را
عضوى قطور گرداند بدين صورت كه با رشته رشته كردن جسم تافته شده از رشته عصب و
رباط، ليفى به وجود آورد و ميان آن را از گوشت آكنده نمود و پردهاى بر آن پوشاند
و در وسط آن ستونى مانند محور از بافت عصب قرار داد. اين مجموعة را كه از رشتههاى
عصب، عَقَب، و ليف آن دو و گوشت آكنده و پرده كشيده شده بر آن، تشكيل يافته است،
«ماهيچه» مىنامند كه با جمع شدن خويش، وترى را كه از رباط و عصبِ نافذ از ماهيچه
به عضو تشكيل يافته، مىكشد و با انقباض وتر، عضو مورد نظر، كشيده مىگردد و با
انبساط خويش، وتر سست شده و عضو مورد نظر، دور مىگردد.
فصل دوم: تشريح ماهيچههاى صورت
روشن است كه ماهيچههاى چهره به تعداد اندام متحرك در آن مىباشد و
اندام متحرك در چهره عبارتند از: پيشانى، دو چشم، دو پلك بالا، گونه به همراه دو
لب، دو لب به تنهايى، انتهاى دو بينى و فك پايين.
فصل سوم: تشريح ماهيچههاى پيشانى
پيشانى توسّط ماهيچه نازكِ پهن پردهاى كه در زير پوست پيشانى گسترده
شده، حركت مىنمايد. اين ماهيچه با پوست پيشانى بسيار آميخته است بطورى كه گويا
بخشى از ماهيت پوست گرديده و كندن آن از پوست ممكن نمىباشد؛ و تماس اين ماهيچه با
عضو متحرك (پوست) بدون وتر مىباشد، زيرا عضو متحرك، پوستى پهن و سبك است كه حركت
دادن چنين عضوى به وسيله وتر چندان پسنديده نمىباشد.
[1] به دليل نازكى آن مقاومت لازم را ندارد لذا در كشيدن عضو دچار
پارگى مىگردد.
اسم الکتاب : ترجمه قانون در طب المؤلف : ابن سينا الجزء : 1 صفحة : 436