اسم الکتاب : ترجمه قانون در طب المؤلف : ابن سينا الجزء : 1 صفحة : 429
(واريس) مبتلا به دشوارى در حركت مىگرديد و اگر از آن كمتر مىبود
مانند ساق نازكهاى مادرزادى مبتلا به ضعف و دشوارى حركت و ناتوانى از باربرى اندام
فوقانى مىگرديد، با اين همه (كه اندازه متناسب دارد بدان بسنده نشد) درشت نى بر
نازك نى تكيه داده و بدان تقويت گرديده است
[1]، البته براى نازك نى
فوايد ديگرى نيز وجود دارد مانند: پوشاندن عصب و رگها در ميان خود و
نيز همراهى با درشت نى در به وجود آوردن مفصل گام تا استحكام يابد و مفصل باز و تا
شدن نيز
تقويت گردد.
فصل بيست و نهم: تشريح مفصل زانو
بندگاه زانو به واسطه فرو رفتن دو زايده
[2] انتهاى ران (در دو حفره سر استخوان ساق) به وجود مىآيد، كه با
رباطى پيچيده بر آن دو (زايده و حفره) محكم شده و رباط (ديگر) كه در عمق حفره [3] بسته شده و دو رباط محكم (ديگر نيز)
از دو طرف بسته مىباشد [4]
جلوى دو زايده با استخوان كشكك [5] خوش اندام گرديده است و آن كاسه زانوست و استخوانى متمايل به گردى
مىباشد، فايده آن مقاومت هنگام زانو زدن و نشستن آويزان (نيم خيز) كه از پارگى و
گسستگى (رباطها) جلوگيرى مىنمايد، و نيز تكيه گاه براى مفصلى كه پيوسته با حركت
خود بدن را جابجا مىنمايد. جايگاه اين استخوان در جلوى زانو قرار داده شد، زيرا
بيشترين فشار هنگام خم شدن متوجه اين قسمت از زانو مىباشد و به سمت عقب خم شدن
شديد وجود ندارد و به دو طرف (چپ و راست) نيز خم شدن
[2] به اين دو زايده كه در دو گودى سر درشت نى فرو مىرود، جوزتان
(دو گردو) مىگويند (شرح جيلانى ص 243).
[3] يعنى سر دو زايده را در وسط دو گودىِ درشت نى محكم بسته است.
[4] ) رباطٌّهاى متقاطع- (arcuatelig بدن صورت كه سر يك زايده را به سمت راست
گودى ساق و سر زايده ديگر را به سمت چپ گودى ساق محكم بسته است (شرح آملى ص 243).
[5] استخوان كشكك جالينوس مىگويد: استخوانى است با اندك غضروفيت.
كشكك، پاتلا (Patella(
يك استخوان سزاموئيد (يعنى استخوانى كه در ضخامت يك وتر رشد مىكند) است كه در
ضخامت وتر عضله چهار سر ران قرار دارد اين استخوان مثلثى شكل است ... (ضروريات
آناتومى اسنل، ص 40).
اسم الکتاب : ترجمه قانون در طب المؤلف : ابن سينا الجزء : 1 صفحة : 429