اسم الکتاب : ترجمه قانون در طب المؤلف : ابن سينا الجزء : 1 صفحة : 367
8. غشا (پردهها)، اجسامى كه از رشتههاى عصب گونه [1] ناپيدا،
[2] نازك، [3]
محكم و پهن بافته شده است، اعضاى بدن را در بر مىگيرد
[4] و سطح خارجى آنها را مىپوشاند.
فوايد وجود غشاها در بدن
الف. نگهدارى اعضاى بدن بر شكل خود و حفظ آنها از فروپاشى [5]؛
ب. اتصال عضو به ديگر اعضاى بدن و پيوند بين آنها به وسيله رشتههاى
باريك عصب و رباط كه چون ليفى براى پردهها به هم دوخته شدهاند، مانند: كليه كه
به وسيله غشاى خود به كمر پيوند خورده است.
ج. ايجاد سطحى حساس توسط پرده براى اعضايى كه در بافت خود فاقد حس
مىباشند. اين سطح در وهله نخست، نسبت به آنچه با آن روبه رو مىشود، حساس بوده و
از خود واكنش نشان مىدهد، و در غرض بعدى، نسبت به آنچه درون خود رخ مىدهد نيز
حساس مىباشد، اين اعضا مانند: ريه، كبد، طحال، و كليهها كه در بافت خود هيچ گونه
حسى ندارند، ولى در برخورد با عوامل حساسيت برانگيز، توسط پردههاى پوشيده شده حس
مىكنند و هرگاه در آنها باد يا ورم به وجود آيد آن را حس مىكنند (و احساس درد
مىكنند). احساس باد توسط پرده به عرض است، زيرا كشيدگى در عضو، باعث آن مىگردد و
احساس ورم توسط (فشار بر) مبادى پرده و متعلق آن نيز عرضى است نه به خاطر سنگينى
عضو به واسطه سنگينى ورم (زيرا خود عضو حس ندارد تا آن را درك كند).
9. گوشت، عضوى است كه پر كننده جاهاى خالى است كه از كنار هم قرار
گرفتن اعضا در بدن به وجود آمده است و همچنين نيرويى براى تقويت آن اعضا مىباشد.
[1] تعبير به عصب گونه (عصبانى) شد، زيرا بعضى از پردهها تنها از
رشته عصب بافته شده مانند پرده روى نخاع، بعضى تنها از رشته رباط بافته شده مانند
دو پرده مغزى (ام الدماغ) كه از رباطٌّهاى روينده از استخوان جمجمه بافته شده و در
اكثر پردهها از تركيب عصب و رباط بافته شدهاند.
[2] اجزاى عصبى به دليل باريك بودن نامحسوس مىباشند.
[3] پردهها بيشتر رقيق و نازك مىباشند، ولى بعضى از آنها چنين
نمىباشد مانند پرده و غلاف قلب.
[4] برخى از پردهها عضو را در برنمى گيرد، مانند پرده ديافراگم
كه بين سينه و دستگاه گوارش حايل مىباشد.
[5] مثلًا مغز نرم و مرطوب است و توسط پردههاى آن به شكل خود نگه
داشته مىگردد.
اسم الکتاب : ترجمه قانون در طب المؤلف : ابن سينا الجزء : 1 صفحة : 367