اسم الکتاب : تجريد شرح نمط هفتم از كتاب الاشارات و التنبيهات المؤلف : بهشتى، احمد الجزء : 1 صفحة : 29
پاسخ شيخ الرئيس اين است: همانگونه كه مردم از نظر جسمى در سلامت
مطلق يا در سلامت نسبى به سر مىبرند و كسانىكه در بيمارى مطلق به سربرند، بسيار
كمند، از نظر روحى نيز، در سلامت مطلق يا در سلامت نسبى به سر مىبرند و آنان كه
در جهل مركّب باشند و زندگى را تنها وقف طاعت قوّه شهويّه و غضبيّه كنند، كمند.
بنابراين، در مورد انسانها، خير بر شر غلبه دارد. در مورد ديگر
مخلوقات عالم كون و فساد نيز چنين است.
فصل بيستوپنجم
در اين فصل، بحث درباره اين است كه سعادت اخروى نوع واحد نيست؛ بلكه
اقسام و مراتبى دارد. برخى در سعادت مطلق به سر مىبرند و برخى- يعنى اكثريت مردم-
از سعادت نسبى برخوردارند. سعادت نسبى هم مراتبى دارد. گروه بسيار كمى از مردم،
گرفتار شقاوت مطلق بوده، كفر آنها كفر جحود است. به همين جهت است كه شيخ الرئيس در
پايان اين فصل مىگويد: «استوسع رحمة اللّه» بايد رحمت خدا را گسترده ديد. اكثريت
مردم، دير يا زود به رحمت واسعه خداوند، نايل مىشوند. گروه اندكى شايسته رسيدن به
رحمت واسعه او نيستند. «گر گدا كاهل بود، تقصير صاحبخانه چيست؟».
فصل بيستوششم
در اين فصل، بحث درباره اين است كه چرا خداوند، مخلوقات عالم طبيعت
را به گونهاى نيافريده است كه شرّ نادر هم بر وجود آنها مترتّب نشود؛ بلكه تمام هستى
از عالم مجرّدات تا عالم ماديّات همه خير محض باشد؟
پاسخ شيخ الرئيس اين است كه اگر چنين باشد، موجودى كه خيرش غالب و
شرّش نادر است، چيز ديگرى خواهد شد. براى نمونه آتش اگر سوزنده نباشد يا
اسم الکتاب : تجريد شرح نمط هفتم از كتاب الاشارات و التنبيهات المؤلف : بهشتى، احمد الجزء : 1 صفحة : 29