اسم الکتاب : توضيح المسائل (فارسي) المؤلف : خوئی، سيد ابوالقاسم الجزء : 1 صفحة : 321
احكام غصب
غصب آن است كه انسان از روى ظلم بر مال يا حق كسى مسلط شود و اين يكى از
گناهان بزرگ است كه اگر كسى انجام دهد در قيامت به عذاب سخت گرفتار مىشود.
از حضرت پيغمبر اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم) روايت شده است كه هر كس
يك وجب زمين از ديگرى غصب كند، در قيامت آن زمين را از هفت طبقة آن مثل طوق
بر گردن او مىاندازند. (مسألة 2554 ) - اگر انسان نگذارد مردم از مسجد و
مدرسه و پل و جاهاى ديگرى كه براى عموم ساخته شده است استفاده كنند، حق
آنان را غصب نموده، و همچنين است اگر كسى در مسجد جايى را براى خود بگيرد و
ديگرى را نگذارد كه از آنجا استفاده نمايد. (مسألة 2555 ) - چيزى را كه انسان پيش طلبكار گرو
مىگذارد، بايد پيش او بماند كه اگر طلب او را ندهد طلب خود را از آن
بهدست آورد. پس اگر پيش از آن كه طلب او را بدهد آن چيز را از او بگيرد،
حق او را غصب كرده است. (مسألة 2556 ) - مالى را كه نزد كسى گرو
گذاشتهاند، اگر ديگرى غصب كند، هر يك از صاحب مال و طلبكار مىتواند چيزى
را كه غصب كرده، از او مطالبه نمايد، و چنانچه آن چيز را از او بگيرد، باز
هم در گرو است، و اگر آن چيز از بين برود و عوض آن را بگيرند، آن عوض هم
مثل خود آن چيز گرو مىباشد. (مسألة 2557 ) - اگر انسان چيزى را غصب كند بايد به صاحبش برگرداند و اگر آن چيز از بين برود بايد عوض آن را به او بدهد. (مسألة 2558 ) - اگر از چيزى كه غصب كرده منفعتى
بهدست آيد مثلاً از گوسفندى كه غصب كرده برهاى پيدا شود، مال صاحب مال
است، و نيز كسى كه مثلاً خانهاى را غصب كرده، اگرچه در آن ننشيند، بايد
اجاره آن را بدهد. (مسألة 2559 ) - اگر از بچه يا ديوانه چيزى را كه مال آنها است غصب كند، بايد آن را به ولىّ او بدهد و اگر از بين رفته، بايد عوض آن را بدهد. (مسألة 2560 ) - هرگاه دو نفر با هم چيزى را غصب كنند، اگرچه هر يك به تنهايى مىتوانسته آن را غصب نمايد، هر كدام آنان ضامن نصف آن است. (مسألة 2561 ) - اگر چيزى را كه غصب كرده با چيز
ديگرى مخلوط كند، مثلاً گندمى را كه غصب كرده با جو مخلوط نمايد، چنانچه
جدا كردن آنها ممكن است اگرچه زحمت داشته باشد بايد جدا كند و به صاحبش
برگرداند. مسألة 2562) - اگر شخصى مثلاً گوشوارهاى را كه
غصب كرده خراب نمايد، بايد آن را با مزد ساختنش به صاحب آن بدهد، و چنانچه
براى مزد ندهد بگويد آن را مثل اوّلش مىسازم، مالك مجبور نيست قبول
نمايد، و نيز مالك نمىتواند او را مجبور كند كه آن را مثل اولش بسازد. (مسألة 2563 ) - اگر چيزى را كه غصب كرده به طورى تغيير دهد كه از اولش بهتر شود، مثلاً طلايى را كه غصب كرده
اسم الکتاب : توضيح المسائل (فارسي) المؤلف : خوئی، سيد ابوالقاسم الجزء : 1 صفحة : 321