اسم الکتاب : توضيح المسائل (فارسي) المؤلف : خوئی، سيد ابوالقاسم الجزء : 1 صفحة : 291
احكام حواله دادن (مسألة 2298 ) - اگر انسان طلبكار خود را حواله
بدهد كه طلب خود را از ديگرى بگيرد و طلبكار قبول نمايد بعد از آن كه حواله
با شرايطى كه بعداً گفته مىشود درست شد كسى كه به او حواله شده بدهكار
مىشود، و ديگر طلبكار نمىتواند طلبى را كه دارد از بدهكار اولى مطالبه
نمايد. (مسألة 2299 ) - بدهكار و طلبكار بايد مكلف و
عاقل باشند و كسى آنها را مجبور نكرده باشد و نيز بايد سفيه نباشد، يعنى
مال خود را در كارهاى بيهوده مصرف نكنند و معتبر است نيز بدهكار و طلبكار
مفلس نباشند بلى اگر حواله بر شخص برىء باشد حوالهدهنده اگرچه مفلّس باشد
اشكال ندارد. (مسألة 2300 ) - حواله دادن بر كسى كه بدهكار
نيست در صورتى صحيح است كه او قبول كند و نيز اگر انسان بخواهد به كسى كه
جنسى بدهكار است، جنس ديگر حواله دهد مثلاً به كسى كه جو بدهكار است گندم
حواله دهد تا او قبول نكند حواله صحيح نيست. (مسألة 2301 ) - موقعى كه انسان حواله مىدهد
بايد بدهكار باشد پس اگر بخواهد از كسى قرض كند تا وقتى از او قرض نكرده
بنابر احتياط واجب نمىتواند او را به كسى حواله دهد كه آنچه را بعداً قرض
مىدهد از آن كس بگيرد. (مسألة 2302 ) - حوالهدهنده و طلبكار بايد مقدار
حواله و جنس آن را بدانند پس اگر مثلاً ده من گندم و ده تومان پول به يك
نفر بدهكار باشد و به او بگويد يكى از دو طلب خود را از فلانى بگير و آن را
معين نكند، حواله درست نيست. (مسألة 2303 ) - اگر بدهى واقعاً معين باشد ولى
بدهكار و طلبكار در موقع حواله دادن، مقدار آن يا جنس آن را ندانند حواله
صحيح است، مثلاً اگر طلب كسى را در دفتر نوشته باشد و پيش از ديدن دفتر
حواله بدهد و بعد دفتر را ببيند و به طلبكار مقدار طلبش را بگويد، حواله
صحيح مىباشد. (مسألة 2304 ) - طلبكار مىتواند حواله را قبول نكند اگرچه كسى كه به او حواله شده فقير نباشد و در پرداختن حواله هم كوتاهى ننمايد. (مسألة 2305 ) - اگر كسى كه به حوالهدهنده
بدهكار نيست حواله را قبول كند پيش از پرداختن حواله نمىتواند مقدار حواله
را از حوالهدهنده بگيرد و اگر طلبكار طلب خود را به مقدار كمتر صلح كند،
كسى كه حواله را قبول كرده، فقط همان مقدار را مىتواند از حوالهدهنده
مطالبه نمايد. (مسألة 2306 ) - بعد از آن كه حواله درست شد،
حوالهدهنده و كسى كه به او حواله شده نمىتوانند حواله را به هم بزنند و
هرگاه كسى كه به او حواله شده در موقع حواله فقير نباشد، اگرچه بعداً فقير
شود، طلبكار هم نمىتواند حواله را به هم بزند و همچنين است اگر موقع حواله
فقير باشد و طلبكار بداند كه فقير است، ولى اگر نداند كه فقير است و بعد
بفهمد، اگرچه در آن وقت مالدار شده باشد طلبكار مىتواند حواله را به هم
بزند و طلب خود را از حوالهدهنده بگيرد. (مسألة 2307 ) - اگر بدهكار و طلبكار و كسى كه به
او حواله شده درصورتى كه قبول او در صحت حواله معتبر باشد يا يكى از آنان
براى خود حق به هم زدن حواله را قرار دهند، مطابق قرارى كه گذاشتهاند
مىتوانند حواله را به هم بزنند. (مسألة 2308 ) - اگر حوالهدهنده خودش طلب طلبكار
را بدهد، چنانچه به خواهش كسى كه به او حواله شده و مديون حوالهدهنده
بوده داده است مىتواند چيزى را كه داده از او بگيرد و اگر بدون خواهش او
داده يا او مديون حوالهدهنده نبوده، نمىتواند چيزى را كه داده از او
مطالبه نمايد.
اسم الکتاب : توضيح المسائل (فارسي) المؤلف : خوئی، سيد ابوالقاسم الجزء : 1 صفحة : 291