responsiveMenu
صيغة PDF شهادة الفهرست
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
اسم الکتاب : مبانى تشريع اسلامى(3) المؤلف : مدرسى، سيد محمد تقى    الجزء : 1  صفحة : 41

به نقل چكيده‌اى از انديشه‌هاى او پيرامون تأويل مى‌پردازيم:

«تأويل، آن است كه نصّ در طرح پرسشى نوين در پهنه انديشه مشاركت كند، و در تحوّل بخشيدن به نظريه سهيم باشد.» اين نويسنده درباره مفهوم لغوى تأويل مى‌گويد: «تأويل عبارت است از كندوكاو پيرامون اصل و اساس نخستين يك چيز».

بدين ترتيب، تأويل، شيوه‌اى خواهد بود كه تجزيه و تحليل همه شيوه‌هاى جستجوگر پيرامون اصول را از سر مى‌گيرد، و اگر اصل، تأويل را دشوار بنمايد ناگزير طبيعت خود را به عنوان يك اصل از دست داده است و به مانعى بر سرِ راه بدل شده است، و بدين ترتيب، يك اصل، زيرسازى فعّال خواهد داشت كه از چارچوب خود فراتر مى‌رود. پس آنچه يك نص را قابل تاويل مى‌گرداند نخست برخوردارى آن است از ويژگيها و شرايطى كه بتوانند پيوسته آن را به عنوان نص لغو كنند و در هم بريزند. مقصود از لغو كردن همان توانايىِ مشاركت خود نص است در تبديل شدن به دركى فراگير [1].

واقعيت آن است كه نگريستن به يك نص، چونان سخنى جامد و چارچوبى نرمش‌ناپذير، مسبّب بسيارى از تناقضاتى است كه در ميان نصوص، فاش مى‌يابيم، امّا نگريستن به يك نصّ، چونان نماد و اشاره‌اى به سوى حقيقت، و اينكه- در نتيجه- نصّ بيانگر يك لايه از حقيقت‌است، و بدون دو امر ديگر، به كمال نمى‌رسد:

اوّل- ديگر نصوص كه در همان راستا وارد شده است.

دوم- ديگر قواعد عقلى كه نص آنها را بر مى‌انگيزاند.

چكيده انديشه ما پيرامون تأويل در نصوص اسلامى چنين است: تأويل عبارت است از برانگيختن عقل براى رسيدن به درك حقايق و مشاهده آن از نزديك. پس آن، پايگاه توشه برگرفتن معنوى و معراج پرواز عقل است و راسخان در علم كه تسليم حق، و مؤمنان به همه حق هستند همان اهل تأويل هستند.

تأويل دربردارنده جاودانگى نص قرآنى است كه بر ثبات چارچوب و پويايىِ درونمايه استوار است‌


[1] - استراتيجية التسمية، ص 224- 225.

اسم الکتاب : مبانى تشريع اسلامى(3) المؤلف : مدرسى، سيد محمد تقى    الجزء : 1  صفحة : 41
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
صيغة PDF شهادة الفهرست