10- اگر مشغول نماز عصر شود، به گمان اينكه نماز ظهر را قبل از آن بجا آورده است ولى قبل از فراغت، متوجّه شود كه نماز ظهر را نخوانده است، بايد نيّت خود را تبديل به ظهر كند و نماز را تمام نمايد و چيزى بر او نيست.

11- اگر مشغول نماز عشاء شود، به گمان اينكه مغرب را بجا آورده است و در اثناى نماز متوجّه شود كه مغرب را نخوانده است، بايد به نيّت مغرب عدول كند اگر ركوع ركعت چهارم را هنوز انجام نداده باشد، و گرنه احوط اين است كه آن نماز را تمام كند و سپس هر دو نماز مغرب و عشاء را بجا آورد.

زوال را چگونه تشخيص بدهيم؟

حديث شريف‌

1- سماعه روايت مى‌كند كه به امام صادق عليه السلام عرض كردم: فدايت گردم! وقت نماز چه وقت است؟ پس امام عليه السلام به چپ و راست رو آورد گويى كه به دنبال چيزى مى‌گردد. چون چنين ديدم چوبى را گرفتم و گفتم آيا اين را مى‌خواهيد؟ فرمود: بلى، پس امام چوب را گرفت و در مقابل خورشيد، در زمين نصب كرد، سپس فرمود:

«إنّ الشمس إذا طلعت كان الفي‌ء طويلًا، ثمّ لا يزال ينقص حتى تزول، فإذا زالت زاد، فإذا استبنت فيه‌الزيادة فصلِّ الظهر، ثمّ تمهّل قدر ذراع وصلِّ العصر» [1].

«وقتى خورشيد طلوع مى‌كند، سايه اين چوب زياد و بلند است و به تدريج كم‌