اسم الکتاب : احكام معاملات المؤلف : مدرسى، سيد محمد تقى الجزء : 1 صفحة : 402
شرايط مال مورد قرض
11- ويژگيهاى مال مورد قرض را مىبايست يا با بيان وصف يا قيمت وارزش
ويا به وسيله مشاهده وغير آن دقيقاً مشخص كرد، همچنانكه بايد مقدارآن با موازين
مناسب «پيمانه، وزن يا شمارش» معلوم گردد تا هر نوع شائبه ابهام وغررى كه منجر به
خلاف ونزاع مىشود باقى نماند.
12- مال مورد قرض بايد عين مملوك باشد كه بنابراين قرض دادن دَين يا
منفعت صحيح نيست. همچنين مالى كه شخص مسلمان نمىتواند مالك آن باشد مثل شراب،
خوك، آلات قمار واسباب طرب ولهو ونيز كتابهاى گمراهكننده «كتب ضلال» وشبيه آن
نمىتوانند مورد قرض قرارگيرند.
13- مال قرض بايد كاملًا معين ومشخص باشد، نه اينكه مال مورد قرض
مردد ميان چند مورد باشد، پس صحيح نيست كه بگويد يكى از اين دو مال را به تو قرض
مىدهم، مگر اينكه بعداً يكى از آن دو انتخاب وتعيين شود.
مدت قرض
14- جايز است زمانى براى قرض معين گردد كه با فرا رسيدن آن، مال قرض
داده شده، به صاحبش پس داده شود.
15- اگر در قرض دادن زمانى بعنوان مهلت پرداخت، شرط شود، مانند ساير
ديونِ مؤجّل بايد به آن عمل شود وقرض دهنده حق ندارد قبل از فرا رسيدن موعد مقرر
مال خود را درخواست كند.
16- بايد مدت ومهلت اداى قرض به گونهاى مشخص ومعين باشد كه هچگونه
غرر وجهل باقى نماند.
احكام باز پرداخت قرض
17- اگر مال مورد قرض «مثلى» باشد [1]
قرض گيرنده بايد مانند آنچه قرضگرفته را پرداخت كند «بنابراين اگر ده گرم طلاى 18
عيار قرض گرفته، بايد حتماً مثل
[1] - شىء» مِثلى» آن چيزى است كه قيمت اجزاء آن نسبت به ارزش كل
آنيكسان است، مانند طلا كه ارزش نصف گرم آن برابر است با نصف قيمت يكگرم آن،
طلا، نقره، حبوبات وبسيارى از خوردنيها ونوشيدنيها مِثلى و جزء ايندستهاند، اما
شىء «قيمى» بر خلاف اين است، يعنى اينكه قيمت اجزاء آن نسبت به قيمت كل آن متفاوت
است نه مساوى، بنابراين مثلًا بهاى نصف حيوانى زنده كه به صد هزارتومان خريدارى
مىشود يا هيچ نيست، ويا برابر مبلغى كمتر از بهاى نصف قيمت حيوان زنده است،
وهمينطور است درختان، زمينها، ساختمانها وبعضىتجهيزات وابزار آلات كه همه اين
اشياء قيمى مىباشند.
اسم الکتاب : احكام معاملات المؤلف : مدرسى، سيد محمد تقى الجزء : 1 صفحة : 402