احكام تعليم وتعلّم‌

درآمد:

تعاون وهميارى در نيكوكارى وتقوى يكى از مهمترين اصول ارزش هاى اسلامى است كه مى توان از دل آن دهها ارزش ديگر، از جمله ارزش كار مشترك براى فراگيرى بهداشت وآموزش ورفاه، را استنباط كرد.

از اين رو، مردم، همگى وظيفه دارند نادانان وجاهلان را آموزش دهند، چرا كه آموزش حق جاهلان است برگردن همه، ولى برخى از گروه ها مسئوليت سنگين ترى را در اين زمينه برعهده دارند، مانند پيامبران، علما ودانشمندان، خويشاوندان واولياى امور مسلمانان.

خداى متعال مى فرمايد:

هُوَ الَّذِى بَعَثَ فِى الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ إِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِى ضَلَالٍ مُبِينٍ «جمعه، 2».

«او كسى است كه در ميان جمعيت درس نخوانده رسولى از خودشان برانگيخت كه آياتش را بر آنها مى خواند وآنها را تزكيه مى كند وبه آنان كتاب «قرآن» وحكمت مى آموزد، هرچند پيش از آن در گمراهى آشكار بودند».

احكام:

1- نفقه دادن به اعضاى خانواده امرى واجب است، كه يكى از ابعاد امروزين آن بر مبناى عرف مردم امر تعليم وآموزش مى باشد. از اين رو اهتمام ورزيدن بدان از سوى والدين امرى واجب وكوتاهى كردن در آن به مثابه كوتاهى كردن در احقاق حقّ اعضاى خانواده تلقّى مى شود.

2- بدينسان پدران يا آنانكه مسؤوليت نفقه دادن را بر عهده دارند بايد به فرزندان يا افراد تحت تكفّل خود امور مورد نيازشان را آموزش دهند. تشخيص اينكه كدام امر مورد نياز فرزندان است وآموزش آن توسط والدين بر مبناى عرف جزئى از نفقه محسوب مى شود، بسته به دو عنصر زمان ومكان تغيير مى كند. البته، احاديث وروايات، والدين را به تعليم امورى چون باورهاى درست دينى،