[74] «يَخْتَصُّ بِرَحْمَتِهِ مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ
ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ- هر كه را بخواهد، به رحمت خود مخصوص
مىگرداند، و فضل و بخشندگى خدا بزرگ است.» [75] به همين سبب است كه خدا گاهى قوم
يهود را برمىگزيند و گاهى قوم عرب را، و طبعا از نژاد خاصى بودن بخشى از رسالت
آسمانى ايشان نبوده است، به دليل آنكه بعضى از ايشان- كه به خوبى متمسّك به رسالت
خويش بودند- امانت را به صاحب آن بازمىگرداندند، حتى اگر مقادير فراوانى از طلا
مىبود.
«وَ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ
بِقِنْطارٍ يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ وَ مِنْهُمْ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِدِينارٍ لا
يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ إِلَّا ما دُمْتَ عَلَيْهِ قائِماً- و از اهل
كتاب گروهى چنانند كه اگر مال فراوان به نزدشان به امانت سپارى، آن را به تو
بازدهند، و گروهى چنانند كه اگر بر دينارى امينشان دارى، آن را بازپس ندهند مگر
آنكه پيوسته در پى آن باشى،» و به نيرو از ايشان مطالبه كنى تا امانتت را به تو بازپس
دهند؛ ولى براى چه در امانت خيانت مىكنند؟
«ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قالُوا لَيْسَ عَلَيْنا فِي
الْأُمِّيِّينَ سَبِيلٌ- و اين از آن است كه مىگويند مردم
بىكتاب (اميين) را بر ما راهى نيست،» و خدا در مقابل خيانت كردن به اعراب امى و
بيسواد به حساب ما نمىرسد، يا در حقيقت براى همه اقوام غير يهودى چنين است كه
كتاب به ايشان نازل شده و رسالت آسمانى مخصوص آنان بوده است! «وَ
يَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ وَ هُمْ يَعْلَمُونَ- و اينان بر
خدا دروغ مىبندند، و بر اين آگاهند،»/ 591 كه خدا دين نژادى بر گروهى و نه گروهى
ديگر نازل نكرده. ولى انگيزههاى حقيقى اينان انگيزههاى مصلحتى و تعصبى است و لذا
به دين متشبث مىشوند.