/ 532

نتايج سستى روح دينى‌

رهنمودهايى از آيات

قرآن، در اين جا از گروهى از پيروان ديانتهاى پيشين سخن مى‌گويد كه، به سبب سستى روح دينى در ايشان، صفات بدى در ميان آنان رايج شده، و همين صفات است كه وحدت و يگانگى امت را تهديد مى‌كند. از اين ناحيه قرآن درباره آنان چنين سخن مى‌گويد

اولا: آنان به برانداختن مردان خدا در زمين خدا يعنى پيامبران (ع) و خواهندگان عدالت از روى زمين پرداختند.

ثانيا: آنان در اختلافاتى كه با يكديگر پيدا مى‌كردند، حكم را كتاب خدا قرار نمى‌دادند، بلكه گروه زيان ديده خود را از كتاب دور نگاه مى‌داشت و بدين گونه از اين كه تأثير اجتماعى داشته باشد بر كنار ماند.

ثالثا: در ميان ايشان انديشه عنصرى و نژادى انتشار پيدا كرد، و خود را برتر از ديگران تصور كردند، و اين نه به سبب كارهايى بود كه انجام مى‌دادند، بلكه سبب اين ادعا را جسم و خون و نسبت خود تصور مى‌كردند.

/ 533 و اين سه سبب تنها به يهوديان اختصاص نداشت، و پيروان ديگر دينها نيز چنين شدند و از همين رو قرآن نامى از قوم يهود نبرده است.

انسان چگونه تنزل مى‌كند؟

[21] چگونه انسان آن اندازه به جايگاه پستى در اخلاق فرومى‌افتد كه شخصى را تنها به جرم اخلاق يا راستگويى و پاكيزگى ايمان و دوستى خدا و اجتماع مى‌كشد؟ آدمى به صورت ناگهان اين اندازه پستى و تدنى پيدا نمى‌كند،