191 [ثقفتموهم]: يعنى آنان را يافتيد، و مىگويند «رجل ثقف» يعنى هر
چه را بخواهد به دست مىآورد، و ثقف، كسى است كه زود درس را فراگيرد. و تثقيف به
معنى تقويم و ارزيابى است.
[الفتنة]: اصل آن آزمودن است، و از آن است ابتلا و عذاب و نيز
جلوگيرى از راه خدا.
/ 340
هدفها و احكام جنگ در اسلام
رهنمودهايى از آيات
يكى از مميزات امت اسلامى مؤمن بودن آن است به جهاد براى دستيابى به
هدفهاى عالى انسانى، و در چارچوب اين هدفها مؤمن به نبرد نيز مىپردازد. و در اين
آيات قرآن از حدود كارزار و قتال سخن مىگويد (به همانگونه كه بيشتر از حدود قصاص
و صيام بحث شد) و درباره تقوى از آن لحاظ كه وسيلهاى براى مراعات حدود خدا در
جهاد است تأكيد مىكند.
پس قتال در راه خدا و عليه كسانى صورت مىگيرد كه با امت اسلامى به
مبارزه پرداختهاند، و هدف ديگرى براى جنگ جلوگيرى از فتنه است كه خطرى بزرگتر از
خطر جنگ دارد. و حدّ ديگرى براى جنگ حرام بودن آن در مسجد الحرام است، ولى حرمت
مسجد حرام و ماه حرام تا زمانى مراعات مىشود كه دشمن نيز