آنها غير لهوى است. ج - آلات موسيقى مختلف است بعضى از آنها لهوى است و
جايز نيست استعمال آنها مطلقاً و نه فروش و خريد آن، و بعضى از آنها غير
لهوى است اشكال ندارد فروش و خريد آنها. و نوع ديگرى كه غير لهوى است مرجع
وصف آن مربوط به اهل خبره از عرف است. و چنانچه سابقاً ذكر كرديم موسيقى
حرام آن غناهايى است كه مناسب مجالس لهو و رقص است و استعمال براى آنها
مىشود. و اما صداهاى غير لهوى حرام نيست چنانچه در تعزيهها استعمال
مىگردد و امثال آن. س 852- در شناخت اينكه غنا يا موسيقى مناسب با مجلس لهو و لعب است به چه كسى بايد رجوع نمود و در صورت شك چه حكمى دارد؟ ج - در شناختن آن بايد به عرف و مردم رجوع نمود و آنچه كه در آن شك دارد كه آيا حرام است يا نه پس حرام نيست. س 853- اگر انسان به موسيقى كه نفس به شنيدن آن اشتياق داشته باشد گوش دهد آيا اين گوش دادن حرام است؟ ج - اگر موسيقى غير لهوى باشد گوش دادن به آن اشكالى ندارد. س 854- آيا يادگيرى موسيقى و سرودها جايز است؟ ج - اگر آنچه كه ياد مىگيرد متعارف مجالس فسق و
فجور باشد يادگيرى آن جايز نيست و اگر چه قصدش اين باشد كه آنچه ياد گرفته
در مجالس فسق و فجور بكار نبرد و در غير لهو و لعب بكار ببرد يعنى اگر اصل
موسيقى لهوى باشد اگر چه اين شخص آن را در لهو و لعب بكار نبرد يادگيرى و
بكار بردن آن جايز نيست. س 855- سرودهاى مذهبى كه مشتمل بر موسيقى است و شنونده را به طرب نمىآورد آيا حرام است شنيدن و انشاى آن يا حرام نيست؟