اسم الکتاب : دانشنامه امام باقر علیه السلام المؤلف : جمعی از نویسندگان الجزء : 1 صفحة : 107
بهداشت
دین آسمانی بر اساس فطرت و پاکیها نهاد شده است. اساس باورهای دینی را
فطرت انسانها شکل میدهد، فاقم وجهک للدین حنیفا فطرت الله التی فطر الناس
علیها. [1] «روی کرد خود را به سوی دینی مستقیم و بدون کژراهگی که بر اساس
فطرت پایه نهاده شده و خدای سبحان مردم را بر بنیان آن آفریده است، متوجه
ساز». انسان به لحاظ فطرت، خواهان پاکی در باور و اخلاق و رفتار و غذا و
لباس، بدن و جان خویش است. انسان هیچ گونه آلایندگی بر هیچ یک از شؤون خویش
را نمیپسندد. گناه را که آلایندگی جان است بر جان نمیپسندد؛ نیز
آلودگیهای شؤون زندگی، محل زندگی، لباس زندگی، طعام و غذا و بدن و هر چیزی
که با آن در ارتباط است، مانند مسکن و مرکب و... بر خویش روا نمیدارد. بر
همین اساس دین فطری، آن چیزی که پاک و تمیز است؛ بر انسان مجاز شمرده است.
آن چیزی که باعث آلودگی در هر محور از محورهای زندگی فیزیکی و معنوی انسان
شود، بر انسان روا نمیداند، یحل لهم الطیبات و یحرم علیهم الخبائث. [2]
حلال خدا بر اساس حکمت پاکی و مصلحت پایه نهاده شده است. حرام خدا نیز بر
اساس آلودگی و فساد بنیان نهاده شده است. آنچه انسان در زندگی نیازمند است
باید از نوع حلال و پاک فراهم کند. اگر از نوع حرام فراهم ساخت باعث آلودگی
جسمی و جانی وی میگردد. بدین خاطر پیروان دین باید از هر گونه آلایندگی
در فرایند زندگی خویش پرهیز کنند. باید تلاش کنند تا هیچ گاه مال حرام به
زندگی آنان راه پیدا نکند. باید سعی نمایند که از هر نوع غذا و مسکن و مرکب
و سایر امکانات آلوده و حرام برحذر باشند. آلایندگیها را به سه قسم
میتوان تقسیم نمود: حرامها، ناپاکیها و نجسها. سایر آلودگیهای
غیربهداشتی آموزههای وحی در هر سه محور به پیروان خویش میآموزند که از
آلایاندگی به دور باشند. زندگی امام معصوم علیهالسلام منزه از حرام و بدور
از هر آلودگی در هر سه بخش میباشد. زندگی آنها پاکترین زندگی است. افزون
بر حلال و پاک بودن زندگی، طعام و لباس آنان از لحاظ سوم نیز، کاملا
بهداشتی بدور از هر نوع آلودگیها می باشد. ابوخالد کابلی میگوید، مهمان
باقر العلوم علیهالسلام شدیم. حضرت با لذیذترین و تمیزترین طعام که تا آن
روز به خاطر نداشتم مرا پذیرایی نمود، دخلت علی ابیجعفر علیهالسلام فدعا
بالغداء فاکلت معه طعاما ما أکلت طعاما قط انظف منه و لا اطیب. [3] طعام و
غذای آنان نیز پاک و حلال و بهداشتی و نمونه است. نمونه دیگر این رفتار از
امام صادق علیهالسلام است. ابوحمزه میگوید عدهای در نزد امام صادق
علیهالسلام بودیم که ما را به خوردن غذا فرا خواند. غذایی به آن لذیذی و
تمیزی به خاطر نداشتیم، ما لنا عهد بمثله لذاذة و طیبا. [4] این نیز آموزه
دیگری است که زندگی پاک و تمیز امامان بر همگان میآموزد. انسان باید در
لباس، غذا، مسکن، مرکب، سر و وضع بدنی هماره پاک، مرتب و به دور از هر
آلودگی باشد.
[~hr~]پی نوشت ها: (1) روم، 30. (2) اعراف، 157. (3) فروع کافی، ج 6، ص 280. (4) همان. منبع: امام باقر الگوی زندگی؛ حبیب الله احمدی؛ فاطیما چاپ دوم 1385.
اسم الکتاب : دانشنامه امام باقر علیه السلام المؤلف : جمعی از نویسندگان الجزء : 1 صفحة : 107